Benim Dünyam

 

İçimden bütün ışıkları söndürmek geçiyor. Bütün sesleri kapatmak, mahalleye giriş çıkışları bile durdurmak. Hayat durmalı bir süreliğine. Bende susmalı ve derin düşüncelere kulaç atmalıyım. Uzaklaşmak veya yakınlaşmak istediğim bir şey, bir kişi olabilir mi henüz buna karar vermiş değilim. Renkler dursun yine de, karanlık olsa da ayın ışığı yeterince görmemi sağlar. En çok mor ve turuncu rengi severim. Turuncu kuşlar uçmalı, mor kediler dolaşmalı etrafımda. Onlar susmasın. Nasılsa kötü söz  söyledikleri görülmemiştir  şimdiye kadar kimseye.

Sabahta olmasın gece de. Mevsim bahar olsun ama. Severim bahar ayını. Ne çok sıcak ne de çok soğuktur, kararınca yani. Evet, kararınca ve kararlı olmalı herşey. Her bahar toprağın yine aynı kararlılıkta doğurması gibi. Üstelik usanç duymadan, bağrışmadan yapar. Ya ağaçların çömertliğine ne demeli. Almadan vermenin en güzel örneği onlar. İnsan insana yapmaz. Maddi olmasa manevi beklentisi olur. Bir dua bir teşekkür en hafifinden.

İçimden bütün makamları yok etmek geçiyor. Başlar ayaklar olmamalı. Büyümemeli çocuklar, küçülmeli büyükler. Zengin fakir de olmamalı kimse. Öyle ortada durmalı herkes. Kimse kimseden uzun olmamalı. Bilgi tek, onu bilenlerse herkes. Düşkün ve zayıf olmamalı insanlar, güç terazisi  konmamalı ortaya.

Yeşil sular akmalı çeşmeden, içeni şenlendiren, uyuyanı uyandıran, şifa veren.

Harfler hele hiç olmamalı, çoğaldıkça insanları birbirine düşüren. Ve yıldızlar gökten herkesin eline inmeli, insan yıldız gibi parlamalı.

Gözyaşı da istemem. Veya tek şifresi olmalı. Tuşlayanın gözlerinden beyaz beyaz akmalı. Şelale gibi. Gür ve etkileyici sesi olmalı. Cezbetmeli her varlığı. Seyrettikçe coşturan yine de yakınına, en yakınına kadar sokulmaya cesaret gerektiren.

Masallar silinmeli hafızalardan. Kâinatı hıfz etmeli insan. Dağları, ovaları, gölleri hatta çiçeği böceği. Denizin sakladıklarını da. Arı misali konmalı herbirine. Göz göz çoğalmalı gönüllerde.

İçimden bu gece bütün ışıkları söndürmek geçiyor.

 

İsra Doğan

 

Olmadı, hiç !

 

 

Geçmiş ve geleceğe el sallayıp, kendimde kaybolmaya gidiyorum. Zaman ( an )  ne zamansızdı, ne de zamanlı benim için.  Ne kahraman oldum, ne de karanlık bir silüet. Bir yolculuk öyküsünün yolcusuydum sadece.  Kimi zaman, yazılanları yaşadım. Kimi zaman nehirin akışını bozdum. Ayak izlerini takip ettiğimde oldu, ardımda iz bırakmaya çalıştığım da. Kâh gölgem vurdu bedenlere, kâh sesim. Adı konmuş ilişkilerin seçimsiz misafiri de oldum bir zaman. Bazen Güneşi ararken Ay’ı görmezden geldim, bazen yağmuru beklerken rüzgâra kızdım. İsimler koydum, isimler çıkardım hayatımdan. İnsan yazgısı mıdır bilmem,  prangalara da vurulmuşluğum vardır. Kimi zaman yiyeceklere kızdım, kimi zaman kelimelere. Fakat yine de onları yutmaktan kurtulamadığım anlar oldu. Dağlara baktım, yetişmek istedi boyum onlara. Yere baktım içinde kaybolmak istedim. Kararsızlık aklıma ne ara demirlese ,  ince ince eleklerden aktığımda oldu. Düşünmekten yorulup sızdığım da. Kolaymıydı yaşamak, ben uzaktan  bakarken. Yaklaştıkça, ufalandığım da oldu öğütüle öğütüle.  Fakat hiç yazmadım. Hiç konuşmadım. Hiç susmadım. Hiç şikayet etmedim. Hiç gülmedim. Hiç ağlamadım.  Adım hiç’ ti. Zaman ( an ) ne zamansızdı, ne de zamanlı benim için.

İsra Doğan

 

Veda

 

 

Ben de ayrılıklar yaşarım. Unutan, unutulan, vazgeçen veya vazgeçilen olmayı da.

İnsan bir âlemse, âlem de kat kat yorgan – döşek gibi üzerimize örtülmüşse, sayfa sayfa

birikir,  ân üstüne ân değişir yaşadıklarım.

Sevinçlerimi hüzünlerimi sizden ne bir eksik ne bir fazla yaşarım bende.

Zaman gelir kederli,  zaman  gelir ferah tebessümler saçarım gökyüzüne.  Gün olur vefa

tutar elimden, gün olur vefasızlık iter elimi ellerinizden.

Ben de yaşarım herkes gibi özlemle kavuşmaları, kahreden vedasız gidişleri de.

Ümidim bazen aksak ayaklı serçe olur, bazen koşar ha koşar. 

Şaşarım  ve yorulurum sizin gibi.

Omuzlarım çöker, benzim solar. Yemeden içmeden kesilirim.

Düşüncelerin başıma üşüştüğü de, bıkkınca yanımdan kaçtığı da olur sizin gibi.

İstemeyerekte ayrılırım bazen. 

Sayfalar ( anılar ) rüzgâra karışıp uzaklaşırken aheste aheste odamdan ( kalp ),

sözleri ( sevgi )  son bir umut sessizce vapur güvertesinde bir parça simit

karşılığında martıların kanadına tuttururum ( emanet ). 

Belki ulaşır, belki ulaşmaz.

Yine de herkes gibi martı kervanının ardı sıra duygularımı  uçuşturan  güçlü  rüzgâra inat ,

can çekişen  metanetimle raksımı ( ömür ) tamamlamaya çalışırım .

Renklerim ( Aşk )  bir heybenin içinde,

heybe ( umut )  bir martının gagasında semada süzülürken,

geride hüznün mendilini unutur elimde. 

Vakit,  zorun da zorudur o an.

O halde, ağlamalı..

Renge boyamalı umudu.

Heybe martının gagasında gözden kaybolurken, ses ( Aşık ) sese ( Maşuk’a ) kavuşmalı.

 

İsra Doğan

Sevgili dost

Bu bir lisan-ı hafidir ki ruha dolmakta
Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta

Ahmet Haşim

Sevgili Dost,
Sen görmeyeli; nice yalancı güllerin dikenleri parladı ellerimizde, nice yastık düşsüz uyandı. Serviler kök salarken kurak hafızalara, sözlerin sırrı döküldü ayakaltlarımıza. Dön, dudak kıpırtılarından dökülen harfleri topla, düşmeden !

Sevgili Dost,
“Ağır, ağır çıkacaksın bu merdivenlerden” dediler, sabırla!
Rastıklı kaşların vehimli gölgesi örterken gözlerimizi, aldatıcı karanlıklar ayak izlerini yuttu. Düştük basamak basamak kaygan dillerden, sadakatin nefesi kesildi. Unuttuk sabrı çoktan.
Dön, Bir nefes ver !

Sevgili Dost
Uyku sessiz sessiz ninnisini söylerken, Niyazi-i Mısrî’nin sesi yankılandı kubbede. Yükseldikçe yükseltti, yaydıkça yayıldı dört bir yana davetin sesi. Uyandı sabah, duydun mu ?
“Huda davet eder elhamdülillah
Bu can dosta gider elhamdülillah
Hakîkat şehrine çün rıhlet oldu
Gönül durmaz iver elhamdülillah.”

Sevgili Dost
Gel gidelim !

İsra Doğan

Çığ

Bunca sene, gözlerinin ardına  saklamayı başardığın ateş kıvılcımlarını üzerime üzerime saçarak; “ Artık bir birey olduğumu kabul et, özgür olmak istiyorum “ dediğinde, şaşırmadım !  Belki bekliyordun, fakat şaşırmadım. Nereye kadar gidebilirdim ki gözlerinden uzağa. Kahverengi, minik minik çilleri olan gözbebeğin bir irileşip bir küçülüyorken.
Beklediğim çığ sonunda düştü. Sakin sakin, yavaş yavaş, acelesiz, telaşsız biriken kar taneleri ufacık bir sesle nasıl oldu da harekete geçti birden ! Kendinden beklenmeyecek bir bağırtıyla.  Ufacık bir ses, bir hareket uyuyan devi uyandırmayı nasıl başarıyordu ? İşte bak, buna şaşırıyorum. Ruhumdan üflemediğim,  bana ait olmadığı için mi ? Kanıksamak belki bu sebeple tehlikeli. Şaşırtıyor sonunda. Çığ altında kalınca ya ölürsün, ya da kurtulursun. Bir umut taşır insan yine de. Fakat, senin özgürlüğünü istemen payıma hiçbir umut kırıntısı bırakmıyor. Ölüme şaşırmazdık, öleceğimize de. Belki sensizliğe böyle bir anlam yüklediğim içindi şaşırmama sebebim.
Çok benziyorsun bana. Ölmemek için seni bana bağlamış olduğumu fark edişinle de. Ne fena bir duygudur. Belinde bir halat, iki ucunda iki farklı duygu bir o yana bir bu yana çekiştirirler. O an hangisi kuvvetliyse düşüverirsin ayaklarının dibine. Çürük elma gibi. Hani çürük, kurtlu elmalar da kendiliklerinden düşer ya ağacın dibine, öyle. Ellerin üstün başın toz toprak. Kızarsın, debelenirsin, iki tarafa da küsersin. Özgür olma fikri işte o an beynini kemirmeye başlar.
Anlıyorum seni. Şaşırmıyorum bu yüzden.  Yine de itiraz etmiştim, beni bir taburenin üstüne oturttuklarında. Resmimi çekebilmek için uğraşıyorlardı. Biliyordum, o gün resmimi çektiklerinde dedemden ayrı düşecektim, deli gibi sevdiğim, mavi gözlü dedemden. Her sabah namazı vakti gözümü açar açmaz kucağında  soluklandığım. Belki o zamanlar bir tek onun beni sevdiğini düşünüyordum, ya da öyle sanmak beni rahatlatıyordu. Çok küçüktüm. Uzak bir yere götüreceklerini sezmiştim. Bavullar gözyaşları içinde hazırlandığına göre. Taburenin sağında fotoğrafçı, solunda annem. Bir o bir diğeri elimi kolumu, bacaklarımı çekiştiriyor. Hayır, ben seni çekiştirmeyeceğim. Özgürsün.

İsra Doğan

Yorgunluğun sesi

Zavallı yorgunluğum. Huri incilerini kıskandıracak ışıltılarıyla, sahili mesken edinmiş mimozaların sarısı, şebboyların mavisi, yorgunluğuma meydan okuyor. Yılgın yüzümü aydınlatmaya çalışan laternanın ışığı, kayığım sağa sola yalpalandıkça titriyor, söndü sönecek. Sesler ormanın derinliğinde uykuya geçmişken, yine de bir umutla koca kafalı, sabit gözlü baykuştan haber bekliyorum. Kanca tırnaklarına iliştirilmiş bir haberi. Biliyorum, mavi şebboyları bir tek o görebilir. Karanlığı bir tek o sever.

“ Sesler, en yalın ve en çıplak halleriyle karanlıkta büyürler “ dediğin için, kırmızı gramofon kâğıdından özenerek birlikte yapmamış mıydık laterna’yı ?

Hava karardığında ışıkları kapatıp, koca bir kase patlamış mısırla, battaniye altında sokağın seslerini dinlemiyor muyduk ? En çok da bozacının sesini duyunca heyecanlanırdın. Oysa, bozayı ne sen severdin, ne de ben. Kaç sokak geçerse geçsin, harfleri uzata uzata bağırtısı hâlâ duyulurken; tükenmeyecek olan bir şeyin hayalini mi kuruyordun ? Ne çabuk vazgeçiyorsun yine de.

Kaç saat, kaç gün geçti ? Bekleyiş sancım yaşlanıyor gitgide. Güneş çoktan göçtü. Sahilde kumdan yaptığımız salıncaklarımız daha sallanamadan denize karıştı karışacak. Gökyüzü daralıp, bulutlar yere itelendikçe ormanda el ayak çekiliyor. Sincaplar fındıklardan vazgeçerek nereye kayboldular ? Ya Kelebekler, kanatlarındaki harfleri bu gece nereye sakladılar ?

Bunu hep yapıyorsun, çok sahtesin. Kalpazanları şaşırtacak kadar da hilekâr. Bütün oyuncaklara sahip olmak istiyorsun.

Yedikçe doymayan,  “ Daha, daha “ diye, dilini sivrilterek devleşen çocuk !

Tırnaklarını geçirebileceği  avın peşinde avutulamayan çocuk!

Gölden nehre, nehirden denize açıldıkça iştahı kabaran çocuk!

Nasıl anlatabilirim ki sana;

Gölde, nehirde, denizde yüzmekte ne var, asıl marifet bir gönüle kulaç atabilmektir diye. Her kavga çıkarışında, yüzünü karartıp odana kapanıyorsun. İşte o an, umarsızlığını ve kapanıp açılmayan kapıları ateşe vermeyi ya da bütün gıcırtıları yastıkla boğmayı istiyorum. Ağlamanı da. Üstüme saldığın, kartopu gibi yuvarlandıkça büyüyen o öfken bir güçse senin için, güneşi unutuyorsun. Hemen yarın sabah doğacak olan, karları eritecek güneşi.

Hatırlar mısın, hani bir tatil dönüşü çekirdek istiyorum diye tutturduğunda yol kenarında daldığımız ayçiçeği tarlasını.

Bükük boyunlarıyla ne de uslu uslu uyuyorlardı ikindi vakti. Ya o korkuluğu, samandan saçları olan. Allı güllü bir salopet giydirilmiş. Hiç olmayan gözlerine  güneş gözlüğü takılmış korkuluğu ?

Sesini duymayalı, kaç saat, kaç gün eskidi? Kollarım iki yana açık, kapı ardından gelecek gürültüyü bekliyorum. Gece vakti bir fındık kabuğu tıkırtısını… Fındıklar hâlâ masanda duruyor olmalı…

İsra Doğan

Yeşil jöle

Nedir anılarıma olan ilgin?  Hangi duygu seni coşturup; manidar bir gülüşle karşıma getiriyor. Soruların renk renk. Sarı, mavi, siyah. Tıpkı falcının baklaları gelişi güzel masaya fırtlatması gibi gözlerime saçıyorsun. Hayra alâmet değil bu halin. Örtüye büründürüp uyuttuğum anı ve sırlarımın peşinde oda oda dolaşıp ısrarla “ Anlat “ diyorsun. “ Hayır ! ”

Ninniler sadece çocuk uyuturken mi söylenir sanıyorsun. En ketumlarını seçmiştim onları uyuturken. Suskun ve uzak kalmalılar. Daha çocukken; bir tabağın içinde yeşil jöleyi gördüğümde karar vermiştim buna. Hastabakıcı bana doğru yürüdükçe tabakta kıpraşıyordu. Yeşil şeffaf jöle. Ne güzeldi rengi. Ne güzeldi hastabakıcının gülümsemesi. Sen şimdi, her fırsatta ölüme terk ettiklerimi yeniden uyandırmaya, iştiyakla itiraf ettirmeye çalışıyorsun.

“ Hayır, örttüm. Maviyi, sarıyı yeşilin içine sakladım.”  Yeşil cennetin rengi diye değil. Canlılığın, tazeliğin rengi olduğu için.

Senin yaşında örtmeyi ve saklamayı gereksiz bulmanı anlayabilirim. Sarının ışıltısına kanmanı da. Yasakların, ihanetin, günahın o cezbeden sarı rengine.

“ Hayır, ben yeşil jöle hariç hepsini örttüm. ”

Hani bir çocuk; elinde kuru bir dal parçasıyla ölmüş mü  diye dürterek can çekişen yaralı solucanla oynar, kıvrılmasını dikkatle izler ya, evet tam da öyle yapan bir çocuğun pırıltısı var gözlerinde. Yanıp yanıp sönüyor. Şeytani. Anılarımla oynamak istiyorsun. Kıvrılıyorum. Dokunma !   

İstediğin şey  onları dinleyerek huzur bulmak mı ? Neşelenmek mi ? Eğlenmek mi ? Bazen ince hesaplarınla baş edemiyorum. Tanıyorum seni. Sen, ayıyı ininden çıkarıp  oynatır, bir de onunla eğlenip aklın sıra muziplik dersin buna. Öyle değil. Büyürken, çocuk olmaya dair bana neler öğrettiğini bilemezsin. Çocukların intikamı da örtülü oluyor. Kaç kez yenildim. Kandım. Hayır, muziplik değil bu. Eminim. Öyle olsaydı şu an yüzümde seninki gibi alaycı bir gülüş olması lazım değil miydi ? Görüyorsun, ve bu gördüklerin haz veriyor sana. Ürperiyorum, acıyı deşeleme isteğinin ardına sakladıklarından. Hâlâ çubuk elinde. Maksadın beni yükümden kurtarmak, temizlemek ve yeniden can vermek değilken, omzuna başımı dayayacağımı mı umuyorsun?  Olsa olsa benim hatalarımın içinde kendini temiz olduğuna inandırmak isteği var. Huzur böyle mi bulunur sanıyorsun?  Ben seninle yeniden doğuşun sevinciyle her yere adını yazmak isterken, bırak elindeki çubuğu!

İsra Doğan

Gamzede saklı mazi

Bir şiir defteri, artık ezberlediğim satır altları çizili bir kaç kitap, ucu masa dışına taşmış bir zarf açacağı, sedef kakmalı bir kutu. Hâlâ saklıyorum. Parmaklarım üzerlerinde gezindikçe; oyun oynadığımız, muzipliklerimizin mahalle halkını bezdirdiği günlere dönüyorum.

Odasına girdiğimde ya defile yapar, ya şiir okur, yanında biraz daha kalabilmek için illa bir bahane uydururdum. Saçlarına hiç dokundurtmazdı. Dakikalarca ayna karşısında avuç avuç jöleyle şekillendirirken, başını hafifçe eğer;

“ İyi bak, bu dört numaralı bakışım” derdi. Bir kaşı yukarıda, dudağında tebessüm, tam bir jön taklidi… Güleç yüzlü, sakin mizaçlı, esprili biriydi. Ukala bulanlar onu tanımayanlardı. Gülerken iyice çukurlaşıp belirginleşen gamzesini çok severdim. Bir defasında aynadan hayranlık dolu bakışımı yakalamıştı da, çok utanmıştım.

Yılın son ayı, soğuk bir gündü. Başıboş bir söz dolanıyordu kalabalık arasında. Yüzleri karartan, bakışları yere eğen. Sözü yaymak, kabul etmek değil miydi? Ben yaymadım. Haber, ağızdan ağıza dolandıkça ev kalabalıklaştı. Sokağa taşan ayakkabıların kesif kokusu ıslak toprak kokusuna karıştı. Ocakta helva pişti, bazılarının iştahını kabartarak. O gün bulutlar dolu tanelerini vura vura indirdi üzerimize. Kadınlar ellerini göğsüne vurdukça, düğmeleri savruldu. Kimse bir babanın yere düşen omuzlarını kaldıramadı. Ren nehri kırmızı beyaz karanfillerle haberi taşıdı şehirden şehre. Ben karanfil bırakmadım.

Haber dizginlerini çözmüştü bir kez. Sınırları geçti tek tek vizesiz. Acıydı, tez gitmeliydi. Gitti de. Kısık sesle, fısıldaşa fısıldaşa, kimi de ağlayarak “Neden” diye sordu. Sormak, gelecek cevaba razı olmak değil miydi?  Ben hiç sormadım.

Kızım, dalgalı siyah saçlarını tararken, aynadan bana gülümsedi. Gülünce yanağında belirginleşen gamzesinde, onunla oyun oynayıp sohbet ettiğimiz günlere dönüyorum.

“ Anne, neden bana öyle uzun uzun baktın ? ”

Yine utandım, nedense.

İsra Doğan

Püsküllü Beyazlarım

Çocukken uçak yolculuğunu çok severdim. Sağımda solumda büyük büyük amca ve teyzeler “korku ilaçlarını”  içmelerine rağmen tedirgin ve yüzleri solgun koltuklarında gömülüyken, ben o minicik uçak penceresinden fırladığım gibi bembeyaz bulutlara atlardım.
Pamuk helvamı yer, hoplaya zıplaya oynardım. Düşsem de dizim acımaz, kanamazdı ki hiç. Bulutların üzerinde taş kesilmiş beyaz kadınlar ve adamların sadece başları kalmış. Bazılarının saçları hiç taranmamış ama olsun, işin en güzel yanı bana karışmamaları ve sadece seyretmeleriydi. İşte ! Üç saattir etraftaki kulelere, tepelere tırmanıyorum, hoop aşağıya atlıyorum. Ne alt komşu kızıyor, ne yan komşu, hele annem hiç.
Bir kişi hariç, adı kaptanmış;
” Sayın yolcularımız inişe geçiyoruz, koltuklarınıza oturun ve kemerlerinizi bağlayın” demesiyle süslü bir kadın gelip oyunumu bozuyor, beni koltuğa bağlıyor.
Bu kaptanı hiç sevmedim, oyunumu bozmayacak bir kaptan arıyorum !
Bulamadım tabii.
Ne kaptanlar ne de süslü hostesler vazgeçti beni koltuğa bağlamaktan. Bende öyle öyle büyüdüm. Kendimi bu kez beyaz önlüklülerin arasında buldum. Telekulak mı nedir bunlar, takmışlar stetoskop dedikleri bir aleti boyunlarına, geleni gideni dinliyorlar. Bir beni dinlemiyorlar. Beyaz çarşaflı yataklara yüzleri beyaz, yorgun ve bitkin insanlar uzanmış. Üzülüyorum onların o haline, bende de bir kalp var neticede. Yemek yediriyorum, saçlarını tarıyorum, sohbet ediyorum ki belki neşelenirler. Öyle okumuştum kitaplarda, fakat bir gün ” Ben bu servisin kaptanıyım” diyerek beyaz önlüklü bir kadın kızıyor bana.
” Eski köye yeni adet getirme, sonra bizden de böyle davranmamızı, böyle hizmet etmemizi isterler ” dedi.
Anlamıyorum iyi davranmak, hastalara güzel bakmak niye kötü olsun ? Kitapları gösteriyorum, bakın burada öyle yazıyor, hem hastalar da çabuk iyileşiyorlar görmüyor musunuz? Nuh diyor, kitap demiyor.
Bu köyü hiç sevmedim, yeni bir köy arıyorum !
Merhametli, şefkat dolu bir köy bulamayınca, bende yavaş yavaş yaşlanayım bari dedim.
Bir gün mavi bir defter, yumuşak uçlu kalem geçti elime, içimden bir ses yaz diyor fakat ne yazacağımı bilmiyorum ki.
Bakamadım ki hiç konu komşuya ne yapmış, nereye gitmiş, ne yemiş ne içmiş. Kim kiminle dolaşmış, ne kazanıyormuş. Kaşı gözü eğri mi doğru mu, yarası beresi var mı yok mu. Meraklı olmak ayıp demişlerdi bize. Hele laf atan, arkadaşlık teklif edenlere yakışıklı mı değil mi diye sıkı mı bakayım.
Benim bir kardeşim vardı, sağa sola baktırmaz “başın önde yürüyeceksin” derdi.
Kambur olmuştum onun yüzünden, zor doğrulttum sırtımı yıllar sonra. Beni yazmaya hevesli gören bir arkadaşım beyaz masa diye bir yeri tavsiye edip, “Sana orada yazmayı öğretirler” dedi. Mavi defterimi, yumuşak uçlu kalemimi aldım gittim. Ne güzel birçok kişi var, yazmak isteyen gelmiş.
“Benim adım Kaptan” dedi başköşede beyaz masada oturan yazar.<
Zaten daha o an uçaktaki kaptan geldi aklıma. Tamam dedim, kesin oyun yasaktır burada.
Hakkını yemeyeyim, abuk sabuk yazılarımızı nasıl da sabrederek okuyor bir bilseniz, haline üzülürsünüz. Gerçi oyun yasak değil, çay içmek, yemek yemek, her şey serbest. Ne güzel mi dediniz, durun hele!
Meğer yeni Kaptanın da başka yasakları varmış; sanki yasak, gibi yasak, misali yasak, cesine casına, yürek, kalp kelimeleri yasak. Saymakla bitmeyen yasak kelimeler. Bir de arabesk buluyor bizi, birde arabesk anlatamam! Aristokrat bir ailede doğmak varmış aslında. Ya da yüksek tabaka dedikleri her neyse orada.
Madem yasak ne diye o kelimeler türemiş diye sormak istemedik değil, o kadar koyun koyun da değiliz.
” Kaptan benim, ben ne dersem odur” demez mi, çaresiz eğdik başımızı.
Nedir bu beyazlardan çektiklerim. Yeter! Git git yine karşıma çıkıyorlar. Fakat kararlıyım bu masadan ayrılmayacağım, bu kaptanı da bırakıp başka kaptan aramayacağım. Laf aramızda sevdim burayı. Bu kez ben beyazı yeneceğim, pilavdan dönenin kaşığı kırılsın !

 
İsra Doğan

Akıl oyununda büyümek

Sevgili kızlarıma :

“ Benim oyunum, yeni cümlelere gebe kalışın müjdesini taşıyor.

Sizin hikayenizde bir nokta ile başlayan”

Psikiyatri hastanesi.
Süs havuzunun ortasında bir heykel.
Adı “ Umuda Dokunuş “ Üç kişiler. Erkek, kadın ve bir çocuk. Belki bir aile, belki değil. Elleri, vücudlarını saran örtüye sımsıkı tutunmuş, gözleri gözlerine değmiyor. Tebessümleri kayıp. Sözleriyse bir plakette.

Ruhumuz yüreğinize işler
Tebessümünüz hüznümüzü bölüşür
Devran döner yerimiz değişir
Aslında biz siziz, siz bizsiniz.

İlk sahne.
Demir kapı göründü. Beklemekten sıkılan insanların homurtuları bekçilere yaklaştıkça fısıltıya dönüşüp, uysallaşıyor. Onların da yasaları var, geçit vermeden önce tepeden tırnağa süzüp, çantaları didikliyorlar. İçlerinde ne olmaması lazım ? Kimse sormuyor. Azarlanmaktan, kabul görmemekten ne çok korkuyoruz. Başım dik, yaklaşıyorum. – Kazandınız – yazan belgeyi bekçiye gösterince kapı açılıyor. Başarı…Demir kapılara baş eğdiriyor. Yeni bir okul, yeni arkadaşlar, yeni bir şehir, hatta yeni bir ülke. Herşey yeni, kendimden başka. Büyük bir çam korusuna derslikler, yatakhane, eski fakat heybetli beyaz bir köşk ve bir hastane iç içe sığışmış. Dört bir yanında yükselen taş duvarlar içerdekilere güven verse de, apartman camlarından sarkan davetsiz bakışları cezbedip, merak uyandırıyor. Daveti değerli kılan, dışında kalmak mıydı ?

İkinci sahne.
Çok kalabalık. Ağaç gölgelerinde, dudakları birbirine değmeden konuşan, mimikleri kayıp insanlar. Saçlarını kazımış bir genç kız sürekli oraya buraya koşuyor. Elleriyle boşluğu avuçlayıp, eziyor. Havaya tekmeler savurup, düşüyor. Hep hareket halinde. Durursa, ölecek mi ? Yok etmeye çalıştığı her neyse, göremiyorum. Uzattığı işaret parmağının ucu hep boşluğu gösteriyor.
Sosyal fobi hastalığına tutulmuş bir delikanlı. Biriyle göz göze geldiği anda kızaran yanaklarını saklıyor korunun en tenha yerinde. Yüzler… Sırları, günahları, huyları örten. Kızararak, utancı dışa vuran. Yüzleşmekten kaçındığı neydi ?
Bir köşede minyatür bir tiyatro sahnesi. Taş merdivenlerde seyirciler kıpır kıpır. Çalgısız oynayan, neşe içinde tempo tutan yaşlıların hepsi daha çocuk. Duyamadığım notaları var.

Üçüncü sahne.
Tarih kitapları yalan söylüyor. Ölmemiş ! Napolyon parayı tacı bir kenara bırakmış, üzerinde pijaması koruda kozalak topluyoruz. Ganimetimiz çam fıstıkları. Kozalağın sert kabuklarını kırıp, fıstığa ulaşmak sanıldığı kadar kolay değil. Parmaklarımızın acısını fıstıkları yerken unutuyoruz. Paylaşmak, acıyı örtüyormuş. Beyaz önlüklü görevli gelince keyfi kaçıyor. Üniforma’nın ağırlığı hâlâ belleğinde. Odasına girene kadar bekliyorum. Demir parmaklı camdan el sallıyor bana. İzler ! Çok doğurgan. Muhalif, kırılgan, yorgun, suskun kahramanlar doğuran.
Elinde yuvarlak bir aynayla zayıf, uzun boylu, esmer bir erkek önüme doğru atılarak “ Ben İsa’yım ” dedi. Öyle tanıştık. Dingin ve serin duruşuyla diğerlerine göre dikkat çekici. Hemşire, insanlardan daha çok aynalarla konuştuğunu anlatıyor bana.

“ Kim o ? “ diye soruyorum, susuyor. Aynaya bakıyorum. Sonsuzluğa çeken sınırsız bir boşluk. Tutunamıyorum. İşte o an ben de korkuyorum.

Dördüncü sahne.
Koru yine hareketli. Tiyatro sahnesinde mezuniyet töreninin prova çalışması var. Napolyon herzaman ki gibi kozalak topluyor, utangaç genç elinde bir buket papatyayla kapıya doğru yürüyor. Güneş, bahçede gezinen yaşlıları kıvamında ısıtıyor. Huzurlular. Aynı bedende kalabalıklaşan insanlar.
-Mezun oldu – yazan belgeyle yıllar sonra yeniden demir kapının önündeyim. Yeni gelenlerin arasına karışıp son kez koruya bakıyorum. Gerçekle hayal, hâlâ birbirleriyle oyun oynuyor. Yeni öğrencilerin meraklı bakışları etrafta. Ve bu yüksek taş duvarlar, anlaşılmayı bekleyenlerin şehrini korumaya devam edecek. Çıkıyorum. Arkamda iki gölge. Yürüdükçe, büyüdükçe takipte. Napolyon ve İsa kılığında.

Perde hâlâ açık.

İSRA DOĞAN

Sessiz gece

İkindi vakti okunan bir selâ, bir ezan ve omuzlarda taşınan küçük bir tabut. Köylüler ağır ağır yürürken, onu nasıl olurda tanıdıklarını zannetmişlerdi. Arada sırada başını şöyle bir okşamak, uzun kirpiklerinin güzelleştirdiği, parıldayan üzüm siyahı gözlerine bakıp neşeli ve gailesiz sanmak, hatta her zaman gülen yüzünü gamsızlığa benzetip birde ona özenmek yetmiş miydi ? Doğduğundan beri iki kelime konuşamamışken, kaybolduğu için ellerinde meşalelerle oraya buraya koşuşturup gece boyu ismiyle seslenince, efendim diye ses mi verecekti ?

Köylü bugün ilk kez ondan başka her şeyi unuttu. Geceleri mütemadiyen çıngıraklarını çalan cırcır böceklerini duymadılar. Sıcaktan evlerin içine kaçışan akreplere ilişmediler. Tarlalarda sere serpe yuvarlanan yaban domuzlarını ise hiç umursamadılar. Zihinlerinde bir çok soru. Korkmuş mudur ? Birine mi kızdı kaçtı ? Yoksa bir köşede uyuya mı kaldı ? Kayalıkta cesedini bulduklarında, kendilerine onu neden hiç önemsemediklerinin sorusunu sordular. Bir yığın düşünce ve duygu arasında gelip gidip hiçbirini de dillendiremeyip öylece suskun kalakaldılar. Evet, işte o zaman özürlü olmanın suskunluğunda kalakalmak nedir biraz anladılar. Köyü kaplayan sükûnette bugün o konuşuyordu, köylü susuyordu.

İsra Doğan
01.01.2012

 

 

 

Gece ve Ümit

Soğuk geçen gece, nöbetini güneşli bir bahar sabahına devretmesine epeyce vakit var. Bir evin bahçesin de gözünü uyku tutmamış Alman kurdu arada sırada havlamasa, ateşlenen Maria’nın takatsizlikten cılızlaşan ağlaması olmasa, karanlığın büründüğü hüzünlü halinden çıt çıkacağa benzemiyor. Muntazam dizilmiş ikişer katlı evlerden oluşan mahalle çevrede tanınan bilinen bir mevkide. Kolay kolay da mahalleden ayrılan olmayınca artık bir aile ilişkilerine dönüşmüş birliktelikleri. Günün sabahında birçoğu okul müsameresinde birbirlerinin çocuklarının teatral oyunlarını takdirle seyretmiş, gösteri sonrası bir fincan kahve içerek evlerine dağılmışlardı. Bu gösteriler aynı zamanda yaklaşan Frühkirmes dedikleri bahar şenliklerinin de bir provasıydı.

Aralıksız çalan siren sesi ile uykuya geçmiş gece ve içinde ki tüm mahalleli de telaşlı bir uyanış başladı. Yatağından, olduğu haliyle fırlayan sokakta buluyordu kendisini. Kadınların bir kısmı ağlamaklı bir kısmı çocuklarına güç vermek adına metanetini koruma gayretinde. Erkekler ise bambaşka duygu gezginliğinde. Mavi, yeşil, kahverengi gözlerin hepsi bir anda siyaha döndü sanki. Ormanlık alanın yakınında kurulmuş mahallenin oksijeni sanki görünmeyen bir el tarafından çekilip alındı, cümlesi nefes darlığında titremekte, çırpınmakta.

Bu iç acıtan siren ne yangının habercisi, ne de savaşın. Bu sirenler ölüm var diye haykırmakta. Mahalleli koşuyor, kasaba koşuyor. Tüm tali yollardan insanlar akın akın tek yolda birleşip çoğalarak aynı istikamette yaşam umuduyla nefeslenmeye koşuyorlar. Kimse kimseye ;

– Ne olmuş, neden siren çalıyor ? , diye sormuyor.

Yetimliğin kapısına koşan çocuklar, yetim annesi olma ihtimalinde korku ile kalpleri acıyan kadınlar, eşler.

Yavrusunu kara olan bir yerden alıp tekrar aynı yere göndermekten ciğerine ateş düşen anne babalar habire koşuyorlar.

Bu siren kendi lisanınca diyor ki onlara;

GRİZU PATLAMASI VAR !

Bu küçük madenci kasabasında nefesler tutulmuş, ümit ve duaya sarılmış
göçük altında ki sevdiklerine kavuşmaya koşuyorlar.

Kara gece, kara elmas, kara yazgı, beyaza döner mi bilinmez.

İsra Doğan
/2011/

Flamenko

 

Yürüdükçe vakarla,  kırmızı notalar yayılıyor hembra’nın kıvrım kıvrım eteğinden. Dil suskun, harfler yüzsüz.  Kastanyetlerin tıkırtısında bir hesaplaşma başlıyor inceden. Vücudunu saran siyah kadifeden isyanı dökülürken macho’nun, örtüyor üzerine dantelâ şalını hembra ve dilleniyor ayaklar. Tak, tak, tak.  Topuklarda isyan, gözlerde harlanan bir ateş. Savaşların, köleliğin, istilaların zemheri izleri fışkırıyor kurşun kurşun gözlerden. Küstah bir tebessüm beliriyor hembra’nın kırmızı dudağında, el kaldıran kaşıyla. Vuruşurken duyguların en ham halleri, kaçıyorlar sağa sola, ileri geri. Yılan kıvrımlarında saklanmış elleri hançerli hayaller bir görünüp bir kayboluyor. Bazen eğilirken baş;  göğüs kabararak barikat kuruyor yenilgi dehlizlerinde yuvarlanmalara inat. Umutla yaklaşıp, eli boş dönen halkların hayaletleri tak, tak, tak sesleriyle siyah gecelerde iz sürüyor. Macho’nun öfkesi, burun kanatlarında bir kabarıp bir sönüyorken, kavranmayı bekliyor yine de ince bir bel tatlı davetkârlığında. Tutunup, yaklaşıyorlar aşk’ın hüzün bahçesine. Kastanyetlerin tıkırtısı hafifliyor, öfkeler diniyor, saat duruyor. Hembra’nın gülü düşüyor saçından, ayaklarının dibine. Macho eğilirken güle, dinginleşiyor tüm duygular umut düşünde.

İsra Doğan

Kadrajda bir bilge “Denge”

Abdullah b. Mübarek bir gün öğrencisi Sehl b. Ali’yi düşünür görünce sormuş:

– Nereye vardın ?

– Köprüye!

Sehl b. Ali hiç değilse bulunduğu yerin idrakindeydi.

Başıboş, hedefsiz, amaçsız, saplantılı bir düşünce, kör kuyudan ısrarla su çekme isteğinden başka ne olabilir ki. Verimli bir icraata, ufuk açan bir bilgiye dönüşmüyorsa bir gün düşünceden kaçmakta mümkün.

Bana gelince, düşünce ufkum çocukken değişip geliştikçe ayağı sıkan bir ayakkabı gibi huzursuz etmeye yetiyordu. Normal şartlarda ayakkabıyı değişmek çözüm olabilir. Fakat taban tabana zıt iki farklı medeniyet öğretisinde bir labirentin içinde dönüp duran için çare değildir. Bir medeniyete göre giriş diğerinden çıkıştır, veya tersi. Taabiyet farkı, inanç farkı, gelenek görenek farkı içinde yaşadığınız yere uyum sağlamak zor. Hele bir çocuk için. İki tarafta kendine doğru çekiştirirken sınırlarınızı çizmeye başlıyorsunuz. Bu sebeple bir çocuğun ilköğrenim yıllarını kendi kültüründe insanların arasında, inancına uygun, aidiyet alanında geçirmesinin daha faydalı olduğunu düşünürüm. Küçük bir çocuk için fazla bir yük. Yabancı ülkede ev halkı ile dışarıda ki yaşamın öğretileri tahterevallinin iki ucundaki oturak gibidir. Hangisine oturulsa diğerine göre hep aşağıda kalmak kaçınılmaz.

Persius’un ,  ” Kimse kendi içine inmeye çalışmaz ” sözüyle içsel yolculuk da diyebileceğimiz kendini tanımaya çalışmamayı eleştirmiş olabilir. Fakat genelleyerek ” hiç kimse” demek de haksızlık.

Kendilerini üstün ırk gören bir milletin içinde bırakın yaşamaktan keyif almayı, varlığınızı kabul ettirme mücadelesi daha çok kendi içinize döndürüyor. Önceleri nasıl davranacağınızı bilememek taşlar yerine oturdukça, içinde bulunduğunuz toplumu tanıdıkça, kendi sınırlarınızı keskin hatlarla belirledikçe hedef ve idealler şekilleniyor. Sorgulama çemberi genişliyor. Kendinizi anlatmak, savunmak isterken kendini tanıma ve öğrenme gelişiyor.  Düşünme, analiz etme devresinde içsel yürüyüş olağan bir seyir haline geliyor. Ve sağlıklı düşünme ( adalet, vicdan ve merhametin var olduğu ) baskılar karşısında hiç farkında olmadan dengeli olmaya yöneltip empatiyi besliyor. Netice olarak;  tetikleyen unsurlar istem dışı gelişse de sonuç itibari ile adaletsizliğe karşı bilinçaltının bir nevi tepkisidir  ” Denge ”

 

İsra Doğan

Baba’ya özlem

Alevler yemin eşliğinde göğe doğru yükseliyordu.

– Asiye doğru söyle, sen mi çıkardın yangını ?

– Vallahi Hocam ben çıkarmadım.”

Kırk yemin de etse kâr etmiyor, Müdire Hanım’ı yangın çıkarmadığına inandıramıyordu bir türlü. Asiye o akşam safiyane bir halde sıra arkadaşına;

– Yatılı okul bana göre değilmiş, babamı özledim. Yangın çıksa da babam gelse demeseydi

şimdi hesap vermek zorunda kalmayacaktı. Çok pişmandı bu okula geldiğine.

Çam korusunun içinde yatakhane, sınıflar ve idare binasından oluşan bir yatılı okuldu. Tel örgüyle ayrılmış korunun diğer tarafında, Psikiyatri hastanesi görevlileri gezintiye çıkan

hastaları koğuşlara götürüyorlardı. Kendini İsa peygamber, Napolyon sananlar bile vardı. Koruda dip dibe yaşamak on üç – on dört yaşında olan öğrencilere önceleri ürkütücü gelse de zamanla alışmışlardı. Alışamadıkları tek şey, idarenin askeri disiplini aratmayan katı

kurallarıydı. Yat saati, yemek saati, etüt saati, şu bu saati… Sabahları nöbetçi öğretmen “koğuş kalk” diye bağırmasa da, çaldığı zil aynı emri veriyordu zaten. Diş fırçasını, havlusunu kapan yüz tane öğrencinin istikameti aynı anda banyo olunca sıra kavgası olmadan bitmez. Bir yatılı okulda yemek ve kahvaltı saatini kaçırmak, aç kalmak demektir.

O akşam sınıflara dağılmış ders çalışıyorlardı. Asiye, cezalı olduğu için evci iznine çıkamamış, arkadaşları evlerinden şen şakrak döndükçe huysuzluğu artmıştı. Mutsuz mutsuz camdan dışarıya bakıyordu. Çam kozalaklarının tıkırtısı, rüzgârın hırçın uğultusu bozuk olan sinirlerini iyice germiş, ailesini özlediğinden dem vuruyordu. Okul sireni çaldığında yangın tatbikat çağrısı sanıp söylenmeye başladılar.

– Bu saatte ne tatbikatı, yarın yazılımız var.

– Hocaların gazabı işte, inadına yapıyorlar.

Sükûnet hak getire. Sığınağa doğru telaşlı bir koşuşturma sonunda bahçeye gelen durmuş, kızgınlık yerini şaşkınlığa bırakmıştı.

– Tatbikat değil, sahici yangın !

Camlardan alevler çıkıyordu. Yatakhanede hasta yatan öğrenciler gecelikli pijamalı dışarı fırlamış. Ağlayanlar, bağıranlar, paniği körükleyenler. Kimi yanan kıyafetlerine üzüldü, kimi yastığının içine sakladığı parasına. Yatıştırmaya çalışan öğretmenlerin sesleri itfaiyenin uzaktan duyulan siren sesine karışmıştı.

İtfaiye ekibinde Asiye’nin babası da olunca yangın birden sabotaj ihtimaline dönüşmüştü.

Evet, istemişti. Yangın çıksaydı ve babası gelseydi. Çünkü kendini bildi bileli yangın neredeyse babası oradaydı. Sadece bir dilekti. Aradan geçen onca yıla rağmen bu hadise hiç unutulmadı. Ne zaman yatılı okuldan arkadaşlarını görse aynı soruyu sormadan bırakmazlar.

– Asiye doğru söyle, sen mi çıkarmıştın o yangını ?

İsra Doğan

Hortlamayan ölü

İsra Doğan
Duydum. Ölmüş. Kireç beyazına boyanmış koridorda volta atmaya başladım. İlk kez bir ölü görecektim. Kararlıydım, ilk kez bir ölünün yüzüne yakından bakacaktım. Ve ilk kez bir ölüyle baş başa kalacaktım. Odasına girmeden önce bir volta daha attım. Karnım ağrımaya başladı. Ya onun ki kadar şişerse! Konuşurlarken duymuştum. İyice şişmiş. Ameliyat için geç kalmışlar. Kurtaramamışlar. Kapısının önüne geldim, yavaşça açmalıyım diye düşündüm. Hoş, hızlı açsam da duyamazdı ya, düpedüz korkuyordum işte. Oysa, daha dün üç kız birbirimize dalmış, enikonu kavga etmiştik. Avuçlarımızda tutam tutam siyah, sarı, kumral saçlar. Ayırmak için epey uğraşmışlardı. Hep bana anlatılan hortlak masalları yüzünden. Bir ölü ne yapabilir ki ?  Soru zihnimde dolanırken, ölü de çarşafa dolanıyor. Üzerime üzerime geliyor, ürküyorum. Anlamsız anlamsız bağırıyor, kaçıyorum. Masal bitiyor.
Hayır, bu kez durdurmalıyım. Ona birisinin öldüğünü söylemesi gerek. Kapı tokmağını yavaşça çevirdim. Odaya girdim. Eski püskü perde sıkı sıkıya çekilmiş. Oda yavaş yavaş loşluktan karanlığa dönmeye başlamış. Artık ona aydınlık gerekmez, artık ona deniz manzarası lazım değil, artık ona karanlık yeter gibi. Bembeyaz çarşafı boynuna kadar çekmişler. “Güllü dallı olsa ne fark edecek, içi mi ferahlayacaktı” der gibi. Başucunda serum askısı. Şişenin içinde ilacın yarısı hâlâ duruyor. Bitmesini beklememişler. Sana bu kadarı da fazla gibi. Hâlbuki, o iyileşip hastaneden çıkacağını, arkadaşlarının her zamankinden daha sıcakkanlı davranacaklarını hayal etmiş olabilirdi. Öğretmenin şefkatle bakan gözlerinin en çok onun üzerinde dolaşacağı, annesinin yemek getirip nazlayacak, sırtına havlu koyacağı, belki sınıfta o beğendiği kızın bile gelip elinden tutacak olması da.

Sanki uyuyordu. Günlerce uykusuz kalmışta sızmış gibi. Uzun uzun baktım. Saçları ıslaktı. Hâlâ ter damlaları vardı alnında. Hızlı hızlı koşup kan ter içinde kalmış gibi. Kaşları ince seyrek, dudakları çizgi halinde. Mutlu ölenler belki hortlamazdı diye inanmak istediğim için mi bilmem,  çok dikkatli baktım yüzüne. Bir iz aradım mutlu ölüme dair. Dudağının kenarında belli belirsiz bir gülümseme izi. Yoktu. Bekledim. Nefes almasını bekledim. Almadı. Yine üzüldüm. Hiç kalkacak gibi durmuyor, geldiğimi umursar hali de yoktu. Sapsarı bir yüz. Gördüğü bir şeyden korkmuş gibi. Üzüldüm. Doğduğunda sevinenler yoktu. Eve beş dakika geç kalsa meraklanan annesi, “koçum benim” diye seven babası, yoktu. Maç yapmak için dil döken mahalle arkadaşları, başucunda çok sevdiği elmaşekeri de yoktu. Hortlaklardan korkan ben vardım. Sen artık öldün diyecektim, yuttum kelimeleri. Kocaman şişkin karnı patladı patlayacak. Karnımı elledim, rahatladım. Gülmedi halime. Çarşafa dolanıp kalkmadı, korkutmadı beni. Sevdim onu. Masallar yalanmış meğer. Odada, biri beyaz çarşafa sarılmış sessiz, biri ayakta sessiz iki çocuk. Biri ölümden korkuyordu, biri hortlayan ölülerden.

Karanlıkta bir bebek

– Koridorun sonunda soldaki oda, dedi hemşire.
Elime tutuşturduğu biberonla on altı yaşında vakitsiz bir anneyim. Koridorda ilerlerken duvardan bir kadın başını uzattı. Sarsıldım iki omuz arası, süt dalgalandı.
Sus, diye işaret ediyor.
– Niye ?
Cevap vermedi, hâlâ sus diyor. İri gözleri gözbebeğime değiyor, söküp alacaktı, bırakmadım.
Bir küçük yatak, eğreti bir etajer, sessiz bir bebek.
Anne taklidiyle biberonu ağzına götürüyorum, etajer gibi eğreti şefkatimle gülümseyerek. Bakmıyor zaten oda bana hiç. Gözleri mütemadiyen odada dolaşıyor, bir tek benim gözbebeğim hariç. Buruluyorum, bu tavrına. Belli o da kırılmış bir şeye, emdikçe sütü, karartıyor odayı akşam olmaksızın. Aydınlık ile birlikte; bisikleti, kaydırağı, salıncağı, futbol topunu bir bir emiyor. Karanlık açıldıkça açılıyor.
-Beni bırak diyip, çıkıyorum. Son ışık hüzmesi odanın karanlığında eriyor.
Aynı kadın duvardan başını yine uzattı, sus diyor ısrarla.
Susmuyorum. Bağırıyorum !
– Oda karanlık..
– Görüyorum..
– Oda karanlık..
– Gülmüyor !
Soruyorum, beyaz gömleklilere.
– Neden ? Kimse cevap vermiyor. Aydınlık oyunu oynuyorlar hep birlikte karanlığın içinde.
Herkesi susturmuş !

İsra Doğan
24.KapKaranlık.2011

Aylarca hastahanede yatan bebeğin kör kaldığını fark etmeyenlere ! Yada sorumluluk almamak için fark etmemiş gibi yapanlara !

Göçmen olmak

Oldukça şişman olan Bay Hoffman’ı ailece sevmezdik. Pantolonu düşmesin diye kullandığı puantiyeli lastik askıları ile onu şapşal bir çocuğa benzetirdim. Sürekli içki içmekten dolayı yüzü kıpkırmızıydı. Arada sırada karnıma yerleştirdiğim bir yastıkla, göbeğimi sağa sola sallayarak onun taklidini yapar, henüz altı yaşındaki kardeşim Burak’ı eğlendirmeye çalışırdım. Onun adını aramızda kırmızı burun (rote nase) takmıştık. Bugün birkaç kez kömürlüğe ve bahçedeki avluya inip çıktık diye yine iri cüssesiyle kapıda göründü.
Fazla gürültücü olduğumuzu öne sürerek; tükürüğünü saça saça,

” Defolup gidin memleketinize sarımsaklar. Siz bu saatte uyuduğumu bilmiyor musunuz?” dedi.

“Merdivenler tahta ise biz ne yapalım, ister istemez gürültü oluyor. Camdan mı girip çıkalım eve.” dememle iki adım yaklaştı bana.

Burak’ın nanik işareti yapmasıyla eve fırlaması bir oldu. Tek başıma kalakalmıştım. Hoffman’ın kulakları bir anda morardı. Bu hali benim de tüyme vaktimin işaretiydi.
Annem duysun diye bağıra bağıra,

” Oturdukları yerden çocuk parası alıp keyif yapacaklarına, çocuk terbiye etmeyi öğrenmeli, burası sizin köyünüz değil.” diye tısladı durdu.

Okulda da her zaman göçmen çocuklarıyla sarımsak diyerek alay ettikleri için,

“Kopya kâğıdıyla çoğaltılmış gibisiniz, Bay Hoffman”, dedim.

Aptal aptal yüzüme baktı, anlamadı yada anlamazlığa geldi.
Burak bordo rengine boyanmış tırabzan aralığından çekik gözlerini kırpıştıra kırpıştıra bizi seyrediyordu. Kırmızı burunun Türkçe bilmemesinden cesaret alarak söylenen annemin sesini duyuyorum.

” Mendebur adam, hiç soruyor mu isteyerek mi geldiniz, diye.

Senenin on ayı soğuk, her Allah’ın günü yağmur yağan ülkelerinde birde en ağır işleri verirp, yetmezmiş gibi de alay ederler ”
Eve çıktım.

“ Anne, sen kırmızı burunu boş ver şimdi, yarın matematik öğretmenimizin düğünü kilisede olacakmış. Müdür, öğrencileri temsilen sınıfımızdan altı kişi seçti, biri de benim. Güzel giyinecekmişiz  ” dedim.

İlk kez bir kiliseye giriyordum. O kadar büyük ve o kadar kasvetli geldi ki bana, içinde kaybolacağım sandım. Duvar resimleri, yanan mumları ve tahta sıraları ile bizim camilerimizden ne kadar farklıydı. Düğün’ün gecesi uykumda kâbus görüp durdum. Beni bir tabutun içinde kiliseye götürüyorlardı. Kırmızı burun pis pis sırıtarak kapıda bekliyor. Burak arkamdan “ Bırakın onu” diye ağlayarak koşuyordu. Gözümü bir ara açtığımda annem yanımdaydı.

“ Anne, ben bugün kiliseye girdim diye Hıristiyan mı oldum şimdi? Vallahi yemedim papazın uzattığı şaraplı ekmeği ! “

“ Korkma, sadece rüyaydı.” Annem sıkıca sarıldı bana, uyandığımda sabah olmuştu.

Yaz sonu Hoffman öldü.

Burak;
“ Artık yalnız kömürlüğe inebiliriz, parmak ucunda yürümemize ve korkmamıza gerek kalmadı” diye sevinirken, yıllardır bu apartmanda onunla yaşadığımız birçoğu can sıkıcı olayları düşündüm. Göçmen olmak zordu. Almanca öğretmenimin hatıra defterime yazdığı yazıyı anımsadım.

“ Yüzündeki gülümseme hiç solmasın”
Gülümsedim.

İsra Doğan

Ben Yaktım çığlığı !

“ Ben yaktım çığlığı ! İtiraf ediyorum.
Can alıcı noktalarına üfleye üfleye yaktım.
İnsan olanın utançtan yüzü kızarırken, benim al al kızarmam utançtan değil.
Bilmem ki utanmayı, acımayı.
Yalvaran bakışlarla kendimi yok etmemi beklemeyin boşuna. ”

– Kurusun, kurusun !

Dövüne dövüne odada bir aşağı bir yukarı yürüyordu. Arada gelip kolumu çimdiklemese umurumda olmayacaktı. Küçücük oda, iki adım sonra yine yanımda bitiyordu. Daha önceleri de yaşamıştım, bağırır bağırır susardı nihayetinde. Bugün öyle değil. Hıtır hıtır kopartıyordu etimi. Beşikte yatan kardeşimse gülüyor habire. Meleklere güldüğünü bilmesem hıncımı ondan çıkartabilirdim. Ah, şimdi onlardan biri Osman’a görünseydi, yüzüne az nur sinseydi ya. Nerede !
Güya büyümüşüm. Ben mi ? Bu söz beni ırgat olarak kiraya vermesine biçtiği bir kılıftı sadece. Kardeşim katıla katıla gülüyor. Tabii üç kuruşa güneşin altında kaç saat çalışıyorum bilmez. Annem yokken ona kim bakıyor bilmez. Meleklerle keyifte. Üvey müvey fakat, yine de seviyorum onu.

O gün, kasabaya kaçmıştım. Çocukluk mu ? Değil, nefes almak için. Gülümseyen, elele tutuşup yürüyen aileleri görmek için. Babasının bisiklet alırken içi içine sığmayan yaşdaş çocukları görmek için. Haftalardır köşe bucak sakladığım iki kuruşla dondurma almak için. Baskı ve sevgisizlikte körelen hayallerime tazelik kazandırmak için. En önemlisi beni köyden ve Osman denen o kamburdan kurtaracak bir iş için.
Her zaman ki gibi o gün de tarla sahibinden günlük yevmiyemi almaya gittiğinde, çalışmadığımı öğrenmiş, yüzünü kararta kararta arayıp bulmuştu beni.

– Kurusun, kurusun soyun !

Ninem yaşasaydı ona böyle beddua ettirmezdi.

– Osman, beddua iki ucu keskin bıçaktır, döner dolaşır gelir sana saplanır, derdi hemen.

Öleli üç yıl olmuştu. Onu bir tabutun içinde götürdüklerini hatırlıyorum. Komşumuz Dudu teyze cenaze götürülürken sarsıcı bir titremeye tutulunca, sıtma hastalığına yakalandı sanmışlardı. Cenazeyle mi onla mı uğraşacaklarına şaşıran köylüler homurdanıp, bugünü mü buldu demedi değiller. Bağ bahçe işleri dışında hiçbir eğlencesi olmayan köylülerin konuştukları mevzular hep aynı. Kim nerede ne yaptı, ne söyledi, ne kadar ürün kaldırdı. Saatlerce güneşin altında çalıştıktan sonra öyle derin derin meselelere kafa yoracak halleri mi kalıyor. Zor bir iş. Yorgunluktan mı başka sebepten mi bilmem kimse kimsenin halinden anlamak istemiyor.

Askere gidene kadar tarlalarda büyüdüm, kargaların içinde. Doğa, ilkokuldan sonra gidemediğim büyük bir okul olmuştu benim için. Lider olan erkek kargalar ve eşleri kendilerinde gördükleri ayrıcalıkla diğerlerine zorbalık etmekten geri durmazlardı. Hayat onlar içinde aynı işliyor. Hali vakti yerinde olan köylülerin afrası tafrası lider kargaların ki gibi. Dudu teyze köyün en saf, en muhlis ve en düşkün kadını. Ondandı hemen onu ayıplamaları. Oysa, cenazede öyle bir şey görmüştü ki, titremesi korkudandı. Tabutun arkasında tıngır tıngır giden şeyi onlar da görebilselerdi, kim bilir ne hale gelirdiler. Danıştıkları hocalar hayra yormuşlardı. Güya ardı sıra giden güzel ameliymiş. Ninem, bir şey isteyeni geri çevirmezmiş. Artık hayal mi gerçek mi bilinmez. Ben inanmıştım. Ninemin verdiği öteberiden sonra Osman’ın söylendiğini de görürdüm.

Geceleri derin derin uyuduğumu sanmaları ne aptalca. Bitler, böcekler rahat uyutmazdı. Önceleri tek tük ve küçüktüler. Sonraları kanımın tatlılığından mı, korkumdan mı bilinmez yatağımda bana yatacak yer bırakmayıncaya kadar büyüyüp çoğaldılar. Aslında severdim hayvanlara isim takmayı fakat, bunlar hariç. Hangisine adını soracak olsam “ Osman “ diyecekler diye korkardım.

“ Evet yaktım, fakat suçlu değilim.
Yakıp kül etmiş olabilirim.
Bir nefesi kıskıvrak yakalayıp susturmuş,
mührümü de basmış olabilirim bedenine fakat, ben çıkarmadım yangını.”

Sabah sabah sessizce gelip balkonuma tünedi. Teklifsizliği yaşının büyüklüğünden olsa gerek. Tüyleri kurşuni siyah. Gagası Osman’ın çimdiklerini hatırlattı. Keskin gagasıyla hıtır hıtır etlerimi çimdirecek diye beklemedim değil. Bir müddet bakıştık. Kim bilir otuz yıl öncesi tarlada birbirimizi görmüşlüğümüz de olabilir. Belki onu tanımış olabileceğimden mi bilmiyorum, huzursuz oldu ve hemen karşı apartmandaki boş balkona kaçtı. Utanması var mıdır diye aklıma gelmedi değil. Ne de olsa zeki hayvanlar. Toprağı kazıp ölülerini gömecek kadar. Kabil bile öldürdüğü Habili gömmeyi onlardan öğrenmemiş miydi ?
Ya da hatıraların beklenmedik zamanda gelip, kıskıvrak yakalayabileceğini mi göstermek istedi. Yaşananları bir gün başka suretlerde hatırlatabileceğini. Tıpkı bu sabah gibi.
Annemi askerdeyken kaybetmiştim. Terhis olup köye döndüğümde artık Osman’la birlikte yaşamam için bir sebebim yoktu. Pinti adam. Çoğu aile her ay verdikleri harçlık dışında terhis zamanı çocuklarına yep yeni, jilet gibi takım elbiseler göndermiş, onurlandırmışlardı. Bense, iki koca yılda uzamış boyumla pantolonum ayak bileğimden bir karış yukarıda dönmüştüm köye. Osman, tembelliğin hamlığı ile her zaman ki gibi yine uyukluyordu.
Kardeşimi aldığım gibi şoseden geçen herhangi bir otobüse atladım. Bir daha görmedik onu. Ve otuz yıl sonra davetsizce balkonuma tüneyen karganın biri o gün evde çıkan yangını hatırlattı ve çekip gitti.

“Evet ben yaktım onu, üzgün değilim.
Hem üzülmek nedir bilmem ki. Yaktım fakat, suçlu değilim.
Kibrit benim elimde değildi ! “

İsra Doğan

Bana doğru göç et

 

“ Her insan öldürür gene de sevdiğini ” Oscar Wilde

Yüzünde belirecek bir tebessüme hiç bu kadar muhtaç olmamıştım. Parkta salıncaklar günlerdir sensiz sallanıyor. Gölgen bir ağacın ardına mahzun mahzun saklanmış, kedilerse mırıl mırıl ağlıyor bir köşede. Büyüdüğünde gelinim ol diye sana takılmadan bırakmayan fırıncımız, gözlerin ışıldayarak tezgâhın önünde beklediğin mahallenin dönercisi keyifsiz. Önemli günlerin tarihini bir yere kaydederler ya unutmamak için, ben yazmıyorum. Kalbime kahır tohumunu ektiğim o günü, ellerimi yok etmek istediğim o günü, toprağı eşeleyip içinde kaybolmak istediğim o günü film gibi geri sarıp silmek istiyorum hafızamızdan.

Camdan vuran güneş ışığı yüzünün yorgunluğunu iyice belirginleştiriyor. Beyaz bir tasın içinde buz kalıpları, yine beyaz bezler başında, avuçlarında. Dışarıda tertemiz bir hava varken, başucunda ki oksijen tüpü ne kadar tezat duruyor. Benim gibi. Teninde açan çiçeklere baktıkça, sevimsiz bir bekleyişin kasveti kaplıyor yüzümü. Hissettiğim suçluluk duygusunun beni senden de hızlı ölüme götürdüğünü bir bilsen. Yüzüm utançtan yere düşmüş, gözlerimi gözlerinden kaçırarak iyileşmeni bekliyorum. Sabırla değil, tükettim onu çoktan.

Nefesini sayıyorum, bir, iki, beş… Otuz nefesten az olmamalı dediler. On, on beş… Şakağımda ki damar iyice morardı, kalınlaştı. Aynı soru zihnimde dolanıp duruyor. Hiç ölüme kapı açabilir miydi mercimek tanesi kadar bir hap? Açarmış. Bir şeyin cüssesinin küçüklüğüne aldanıp, hafife almamayı bu olaydan başka kim öğretilebilirdi ki bana. Avucumda bir yanık izi, hâlâ aynı tazelikte. Sel gider izi kalır dedikleri böyle bir şeymiş demek ki. Derin hem de. O gece, ağır bir bedele adım attığımdan bihaber, elime geçen ilk ilaçla çektiğin acıya susturulması gereken feryat muamelesi yapmıştım. Bilseydim, çaresizliğe aldanıp içirir miydim o ilacı.

Doktor :
“ Konuşabilmesi onun için bir yaşam belirtisidir, uyutmayın ” dedi ve ardından ekledi, “ On gün bekleyeceğiz . ”

On gün ! Ben o ana kadar hiçbir şeyi beklememiştim ki. Ne bir sevgiliyi, ne asker yolunu, ne de sıcak bir yuvanın hayalini. On gün… Korkuyorum, kapatma gözlerini kızım ! Sana o güne kadar uyku güzeldir, bizi dinlendirir dediğimi de unut. Biliyorum, zordur bedenin, beynin beklentileriyle mücadele etmek. Göz kapakları ince ve hafif bir deriyken, nasıl da ağırlaşıp karşı konulamaz bir güç olur çıkar iyi bilirim. Yaşamıştım. Göz kapağım, süt ve sen. Çoğu kez kazanmıştım mücadeleyi. Bazen yaşamak ve yaşatabilmek için bir süre acıya, zorluğa katlanmamız gerekebilir. Bugün yaşamak için uykuyu terk et kızım.

Susma, yarım yarım cümlelerin bugün çok değerli. Ağlamak, basamaksa eğer istediğimiz bir şeye kavuşmaya, hâlâ elde edebileceğime dair umudum var. Ben senin için dua ederek ağlayayım, sen de hâlâ yaşadığını bize göstermek için ağla. Büyük küçük birçok bedeller ödemeye alışmıştım belki şimdiye kadar, sensizliğe alışmak istemiyorum.

Sana, zorluklar insanı güçlendirir dediğimi de hatırla. Zaman zaman somon balıkları gibi nehirde akıntıya karşı ters yüzmek de gerekebiliyor. Doğdukları yere dönüş yolculuklarında birçok engelle mücadele eden balıkların azmini unutma. Bazen metrelerce yüksek şelaleleri bu azimleri sayesinde aşar, bazen sığ suları geçerken avlanma tehlikesiyle burun buruna gelir yine de göçlerinden vazgeçmezler. Göç etmek, yeni bir hayata tutunmaktır. Uyuma kızım, bana doğru göç et. Elimde sevdiğin masallar, şelalenin başında seni bekliyor olacağım. Söz, bu gece ve sonraki geceler yoruldum demeyecek, bittikçe sana Fizan’dan yeni masallar bulup getireceğim. Sen uyursan eğer, rüyaların içinde sokak sokak seni arayacak, bulamadığım her köşe başına bir darağacı kuracağım kendim için. Suçluyum biliyorum. Bilseydim yapmazdım diye kendimi kandırmaya çalışacak olsam da, kulağıma hep aynı cümleyi fısıldayacaklar.

“ Çünkü her insan öldürür sevdiğini, gene de ölmez insan ”

İsra Doğan

Hiç azınlık oldunuz mu?

    Hayatımız karışık, dolaşık…
    Büyükler hesaplı kitaplı, maskeli..
    Çocuklar duru, açık, samimi..

Bir yerde kendinden habersiz bir bebek açar gözünü …

Kalbi henüz dokunulmamış, saf duru, ap ak. Kimi yoksulluğa doğar kimi varlığa, kimi cehalete kimi de savaşın göbeğine seçimsiz, çaresiz.. Yedirmez iseniz açtır, giydirmez iseniz çıplaktır, sevmez iseniz mutsuz, öylesine de savunmasız..Güzel değerler ile yetiştirmezseniz kiminin gözünde değersiz, kiminin vasat, kiminkinde ise cahildir biraz kibarcası hamdır…

 

Hayat tekamül, yani olgunlaşma sürecidir ve pişmek gerek denir de pişmek nedir? Balta girmemiş ormanlarda yamyamlar gibi kazana konup pişirilecek değiliz şu medeniyetin göbeğinde.
Pişmek; İnsan idare etme sanatına ulaşmak, acılara karşı dik duruşu muhafaza etmek, salt bilgi ile dolmak mıdır, yoksa yandığı yeri gül bahçesine çevirebilmek midir? İnsan olma şuuruna erişmek midir? Bilge olmak mıdır? Ya da yazabildiği, konuşabildiği kadarına bakıp insan etiketleme midir?
Nedir
   

Çok yer dolandım, gezdim gördüm, yaşadım.
Hani pişmekten başladıkya konuya, pişmişmiyiz acaba bir cevap bulabilir miyim, derdindeyim. Sorgulamaksa bu tavır evet sadece ve sadece kendimi sorgulamaktayım. Biliyorum ki kendimi anlamlandıramaz isem, hiç kimseyi anlayamam. Kendimi tanıyamaz isem, kimseyi tanıyamam. İnsan neslinden isek duygular aynı, beklentiler aynı, acılar aynı, sevinçler aynı dozu etkisi tepkisi farklı olsa da dünyanın döngüsü gibi döner durur insanlar arasında. Doğuma seviniriz birlikteliktir, ölüme üzülürüz ayrılıktır, zamanlamaları farklı olsa da hissediş hep aynıdır. Nota sayısı aynıdır değişmez, ama evirir çevirir yer değiştirdiniz mi farklı farklı besteler çıkar. Alfabe deseniz sayısı belli harflerin, onları da evirin çevirin ne romanlar hikayeler, şiirler çıkar. İnsan yaratılışıda aynı fakat hayat evirir çevirir farklı farklı hikayesi olan insan olurlar. Benim hikayem de mücadele çok, belki birçoğundan farklı birçoğuna benzer. Birçoğu gizli azı aşikâr…Aşikâr olanlardan küçük bir buket hazırladım içinde çocukluğumun olduğu.

Neşe dolu çocukluğumun erken evresinde yurdumdan koparılarak (bana sorulmadı hiç), medeniyet ülkeleri dedikleri yerlerden bir yere “gördüğüme bildiğime yaşantıma” çok uzak bir hayata sürüklendim yanımda azık olarak bir Türklüğüm birde daha teferruatından bihaber olduğum müslüman kimliğimle. Anadilimi öğrenmeden başka dil öğrendim, olsun ben yinede Türk’tüm.
Daha varlıklarından bihaberken başka başka milletten çocukların arasına düştüm ama olsun ben Türk’tüm. Adına bakınca ekmek parası fakat bedeline gelince çok ağırdı(birçoğu gizli dedik ya). İlkokul evresini birçok çocuk güzel anılarla hatırlarken azınlık olarak ırkçılık, farklı olma gölgesinde geçti bizimki ama olsun ben Türk’tüm.
Çocuğun savaşından ne olacak ama Türk’lük kanımızda ya, kendimizce savaştık yunan arkadaşlarımızla Kıbrıs savaşının gölgesinde. Hiristiyanlık müslümanlık kaosuna ise hiç girmeyeceğim asimilasyon zorlamalarına da. İspanyolu, İtalyanı, Hırvatı, Almanı, Yunanı yaşadık gittik bir dönem birlikte.”Türk çocukları” olarak çok alay edildik, oyunlarına dahil olamadık. Ne uzun eşek oynayabildik, ne birdir bir, ne de mendil kapmaca.
 Ayrıydık, farklı idik biz Türk’tük.

Bir avuç çocuk bu alayların, itiş kakışların içinde büyüdük de “dik durmaya” gayret ettik yine. Evlerin kundaklanması, sözlü fiili tacizler, çocukların ruhlarına işlemiştir bir bir. Belki duymuşluğunuz vardır; Türklerle knoblauch (sarımsak) diyerek alay edilen zamanları. Üstün ırk’tılar ya! Şimdi haplarını içiyorlar avuç avuç şifa diye, hatırladıkça gülümsüyorum belki acı acı, belki başka niyetle. Onlar öyle der iken, biz Türklüğün misafirperverliğini sunduk önlerine ikram olarak. Hoşgörüyü sürdük, ırk ayrımcılığına inat. Folklorumuzla, Mehter yürüyüşlerimizle ve bir çok milli kültürümüzü yansıtan faaliyetler ile kendimizi tanıtma ve anlaşılma mücadelesi verdik. Sakın turizm tanıtımıyla eş tutulmasın bu çalışmalar. Kimliğimizi ortaya koyma çabalarıdır bunlar varolma, varlığımızı kabul ettirme gayretleridir bir taraftan defolun gidin diyen halka inat. İyi birileri yok muydu vardı elbette, Akdeniz insanının “sıcak kanlı” olması gerçekten de doğru bir saptama imiş. İspanyol komşularımızla uzun yıllar aynı binada yaşadık; huzur ve dinginlik içinde. Doğal olarak çocukları ile de anlaşabiliyorduk. Onların dost yaklaşımları nefeslendiriyordu bizleri. Sıcak kanlı insanlar duygusaldırlar hislidirler, demekki azınlık olma duygusallığı onlarıda etkilemiş ki daha yakındılar bizlere. Başka ırk, başka din mensuplarının içinde yaşamayı ve ayakta durabilmeyi hafife almayın sakın. Azınlık olarak yaşamadıysanız hele hiç yargılamayın.Tahmin etmek başka, anlamaya çalışmak başka, anlamak ise ancak tecrübe edilince olur. Sağlam bir yürek lazım ki hem inandığınız din hemde öğretilen Milli değerlerinize sahip çıkabilesiniz. Doğan her bir gün ile yeni baştan, yeniden minicik yüreğinizin zıddı kocaman ırkçılıkla mücadele eden temsilcisinizdir ve bu yükü çocukluğunuzun baharında yüklenirsiniz, damarlarınızda akan o kanın gururu ile.
   

Eğer bir yerde azınlık iseniz ortak noktalarınızdan önce farklı olan noktalarınız öne çıkar. Bu da tâbiyetiniz ve dininizdir. Eğer bir yerde azınlık iseniz ülfet perdeleri sizi kaplamaz. Sahip olduğunuz değerleri, ülkeyi sevdiklerinizi v.s kaybedebileceğiniz hep aklınızda olur da bakış açınız genişler, “sahiplenmeler” daha güçlü daha bilinçli olur. “Sevmeleriniz” doğru sevmek olur, hastalıklı sevmeler değil.    İnanç yönünden “bir hatıramı” nakledeyim, nasıl öne çıktığını belki anlayabilirsiniz:    “…Katolik olan matematik öğretmenimizin düğününe temsilen birkaç öğrenci seçildik ve bizi alıp götürdüler. Karşımda bir kilise ki, gözümde gönlümde büyüdü, büyüdü de yutacak beni neredeyse sanmıştım.Öğretmenimi seviyor olmam o gece vicdanım ile savaşmama engel olamamıştı çok korkmuştum, kiliseye girdim ya sanmıştım ki ben artık hiristiyan oldum. Katı din kuralları ile büyüdüm de korkum bu sebeple oluştu sanılmasın.Tam tersine hiç din konusuna ait konuşmalar olmazdı bizim evimizde. Detaylarından bihaber olduğum müslüman kimliğim nasıl da öne fırladı hemen. O yaşımdaki duygu boyutuma inmeye çalıştığımda konuşulsa anlatılsa idi korkmazdım diye düşünüyorum.    “…Kırıntı halindeki bilgilerin azınlık psikolojisi ile birleşmesi sonucu duyumsanmış haller, korkular işte. Zaman ilerledi Türk hükümeti ile anlaşmalar yapıldı; Türk sınıfları açıldı.Türkiye’den öğretmenler geldi v.s kolaylaştırılmaya çalışıldı; hem lisan bilmeyenler için hemde uyum zorluğundan dolayı. Büyükler için başa çıkılması basit gibi görünen olaylar olabilir, fakat ben çocukluğun bakışı ile görmenizi isterim.

    “…Çocuk da düşünür, anlamaya çalışırken adlandırmaya çalışırken sancılar çeker. Ve ketumdur çocuk aynı zamanda, siz onu “oyun oynar” sanarken, hangi alemde kulaç atıyor bilemezsiniz. Öyle olmasa idi yetişkin dönemde çıkan her ruhsal sorunda çocukluğa döndürülmezdi terapilerde. Bilinçaltı uykuda bile devam eden bir depolama sistemidir. Bugün yurtdışına açılımda ister eğitim gerekçesi olsun, ister oturum gerekçesi olsun, heveslenenleri ve de yarışanları gördükçe bilinçaltımdan sinyaller geliyor hemen. Anlayamıyorum vatan varken o meyil neden? Hele de siyasi, saldırgan yaptırımlarını gördükçe, dedim ya “sinyaller” derinlerden geliyor.

    “…Neyse, bir dönemden sonra da Türk sınıfları kaldırıldı; çünkü büyük oranda asimile olmuştu artık gençlik. Hem dile hakimiyet kazanıldı, hem de o topluma mecburi uyum. Şimdi duygular oradaki gençlerde nasıl bilmiyorum. Asimilasyonun gerisinde ne kaldı acaba? Uzun yıllardır duymuyorum artık böylesi sıkıntıları. Çocukların ve onların ebeveynlerinden epeyce bir kısmı zaten çifte pasaportlu çifte vatandaş asayişde ona oranlılı berkemâl sanırım.
Ben kaçtım!..

    “…Kendi dünyamda ise, Türkiye’ye gelmeler dönmeler girince vatan bilinci daha da pekişti. Benim di, aynıydık vatanımla, doğası güzel kokusu güzel insanı güzel. Ruhum sevmedi gurbeti ve yılar sonra eğitime “Ana-Vatanda devam etme” bahanesiyle kaçtık; nefessiz kaldığımız o yerden. Ziyaretlerimiz artık turist hükmünde, arada ki farkı ise sadece yaşayan bilir.

 “…Rahmetli dedem nur içinde yatsın bu bayrak için yedi yıl askerlik yapmış o dönemlerdeki akranları gibi.
Atam, hemşehrim, Nene Hatun ise 93 harbinin bir neferi. O’nu yüceleştiren, değerli kılan, saygın kılan ne yazdığı bir eserdir, ne boyu, ne posu, tamda göğüs kafesinin sol yanındaki yüreği ve içinde ki vatan sevgisi, imanıdır.O eserini yüreği ile yazdı daha nice anadolu kadını gibi. Bazı insan vardır gördüğü zulüm onu esir alır aynılaşır onlarla. Bazı insanda vardır onlara benzemek istemez farklılaşır. Biz farklı olmayı seçtik, zülüm varsa sevgi barışda var, zülüm varsa aynılaşıp beslemektense farklılaşıp eritmek, çözmek gerek diyenlerdeniz. Hem cephenin gerisinde yaralılara hizmetlerinden etkilendiğimiz kutlu annelerimizi sevmemiz, hemde hoşgörüsüz ve acımasızlığın zıddı insana hizmeti hem de en şevkat sevgi gereken mesleği seçtik bilinçaltımıza depolanmaya çalışılanlara rağmen…”
   

Velasıl;
Nefes almak nedir sorulsa tereddütsüz İMAN ve VATAN derim, başka hiç bir yokluk beni derin yaralamaz. İnsan denen varlık inanmadan yaşayamaz, vatansız ise tek kanatlı kalır. İllaki bir şeye  inanmalı, bir vatanı olmalı ki güç alsın bütünleşsin, parça pinçik olmasın ruhu. Kimin nereden beslendiği kendi tercihidir, özgür irade ile yaratılmışlığın verdiği hakkı nasıl kullanacağı elbetteki kendi tasarrufudur. Yeter ki insanın yaratılışı ile kendisine peşinen verilmiş hakların sınırları bilinsin ve taciz edilmesin. Arz çok geniş, türlü türlü millet var fakat haklar belli kâide ve kurallara tabiidir. İnsana düşen insan olma şuuruna erişmesi, sadece insan haklarına değil tüm yaşayan canlı varlıkların haklarına duyarlı olmasıdır.
Fakat gelin şimdi bunu Libyalı çocuğa izah edin, Filistinli çocuğa izah edin ve nerede savaş varsa nerede azınlık olarak mücadele varsa, o bölgenin çocuğuna izah edin. Mermiler bombalar, itilip kakılmalar, kimlik bunalımları, aidiyet duygusallıkları altında bir çocukluk yok oluyor geri dönüşümsüz…

Şu büyüklerin yaptıkları revamıdır? Tüm insanlığa” bana çocukluğumu geri verin” deseler kim geri verebilir? Kader değil bu sadece çıkar kavgası. Azınlık psikolojisinde öğütülmenin, vatan özlemi ile büyümenin tecrübeleri ve daha nice mücadelelerin ışığında edinmiş olduğum tecrübeler “iyi bir insan” olmaya mecburiyeti öğretti ve pişmeye devam ediyoruz bukelemunlaşmadan uzak, erdemli pişmeğe! Bazı sosyal projelerde ufacık görevlerle çorbada tuz olma gayretinde “olacaksan eğer birşey insan-ı kâmil olmalısın, kendin için toplumun için dünya insanı için” sözüne inandık yürüyoruz.

Kalın sağlıcakla en derin hürmetlerimle.

    İsra Doğan

Renk uyumu

     Annem anlatıyor;
Sabah gün ışımadan, hilafsız her sabah kalkar doğruca dedemin evine gidermişim. Beni sıcacık yatağımdan kaldırıp koşturan neydi diye düşündüğüm de kalbimden gelen ses  “Sevgi”  diye fısıldıyor. Her sabah “Sevgi” beni uyandırıp  “Sevildiğim”  kucağa, omuza koşarmışım. Ben hatırlamıyorum, çok küçükmüşüm fakat büyüdüğümde bu derin sevgim hep devam etti. Bugün sevgi düşkünü isem bu dedemden aldığımın yansımasıdır.

Annem anlatıyor;
Dedem, fakirliğinin asla gönül zenginliğine mani olmayan asil tavrı ile kahvaltıda peynir ve tandır ekmeği ve çoğu zaman tek yumurtasını benimle bölüşürmüş. Sevgi kaynayan yüreklerimizin birlikteliği ile bu sade sofra bir ziyafetti bizim için. Az büyük olup hatırlayabilmeyi çok isterdim. Acaba yanağına kocaman busemi kondurmuşmuydum? Acaba o güzelim mavi mavi bakan gözlerine bende sevgiyle bakmışmıydım? Hiç “Seni çok seviyorum”  demişmiydim?
Yaramazlık yapıp bacağımı kırdığımda sakat kalmamam için at üstünde uzunca bir yol gitmiş bana bir çıkıkçı getirmek için. Ayağımda bir sakatlık yoksa dedemin o engin sevgisine borçluyum. Bu yetişkin çağımda hatırladıkça onu, hala kaynayan bir sevgim var bu sevgim ödermi sana borcumu “DEDEM”.

Annem anlatıyor;
Doğada dolaşmayı çok severmişim, özgür kız reklamı vardı ya bir aralar aynen onun gibi özgür ruhluymuşum. Enerjime ev dar geldikçe atarmışım kendimi köyümün o mis kokan topraklı yollarına, bağına bahçesine. Köyümüzde bir de özürlü arkadaşım vardı simasını hatırlamıyorum sadece hafızamda yusyuvarlak ayağı kalmış bu nedenle topallayışı ve birde konuşamadığı. Yaz kış hiç ayakkabı giydiğini hatırlamıyorum zaten de o dönem o ayak şekline göre nerede ayakkabı olsun.Onunla çok iyi dost olmuştuk ve birlikte köyün altını üstüne getirirdik. Annem onu çok sevdiğimi söyler hep yad ederken.Sesizliğin içinde sevgi anlaşması. Bir omuz bir kol değneği olmak yada adını herne koyarsanız koyun. İnsanın anlaşmak ve dost olmaya gönlü olsun yeter ki ben ona dil olmuşum ayak olmuşum, o bana candan dost , birlikte dağ bayır dolanıp durmuşuz.

“..Bir sabah arkadaşım gelmedi, bir gün daha geçti gelmedi”..

Kayıptı..

Tüm köylü dağ tepe aramaya çıktı. Hayâl meyâl köylünün kayalıkların aşağısına düşmüş cesedini bulduklarını ve hissettiğim acıyı anımsıyorum.
Keşke bensiz dolaşmaya çıkmasaydı, tökezleyip düşerken tutabilirdim, belki gittiği o yere gitmezdik o gün. Kimbilir daha neler düşünmüşümdür.
“İlk dost’u” çok erken kaybetmiştim ve acısı halâ kalbimin bir yerinde saklı. Üzülürüm hep, keşke dostluğumuzun her anını hatırlayabileceğim yaşta olsaydım.

Köy hayatını herkes bilir zaten. Bağ bahçe,türlü türlü meyve ağaçları. Tarladaki minik minik karpuzlar, salatalıklar, mısırlar ve daha niceleri. Hafızamın bir köşesine sinmiş bir de yemlikleri vardı köyümün. Bazı tatlar, kokular vardır sanki kodlanmıştır beyninize. Kaç yaşınıza gelsenizde fırından çıkan taze ekmek kokusu gibi burnunuzun dibinde kokarlar. Ah…Ne kokular geliyor buram buram bana köyümün hatıralarından.

“..Ve geldik gurbet ellere ne minicik karpuzlarım var, ne yemliklerim ne de özgürce dolaşabileceğim dağım tepem. Bir yaz mevsimi göl kenarına mesire yerine gitmiştik, 9-10 yaşlarındayım en fazla .
Kimileri yüzüyor, kimileri çimenlerde dinlenmede, kimileri gezintide. Sıcak havası az olan bir memleket olunca her yer insan dolu, kimse kaçırmak istememiş bu güzel havayı. Birde bol yağmur alan bu memleketin   yeşili çiçeği ağacı haliyle bol.
Biraz da biz yürüyelim diye ayaklanmışken bir Alman bey yaklaştı yanımıza. Ebeveynime dedi ki;

“Siz hiç çocuklarınıza renk uyumunu öğretmezmisiniz?”

Sanki ne giydiğimi unutmuş gibi refleks ile üstüme baktım. Hiç unutmam bordo bir pantolon ve üzerinde çiçekler işli kısa kollu ince yeşil bluz giymiştim. Yaşım da on! Tamda cıvıl cıvıl rengarenk giyinme yaşım! Adama bakakaldığımı hatırlıyorum fakat, unuttuğum simasından geriye kalan birşey yok sanarken; Kendi kiyafetlerimi almaya başladığımdaki kararsızlıklarımla yüz yüze kaldığımda sadece bakakalmamış olduğumu farkettim.

“Renk Uyumu” takıntı olmuş bende meğersem. O an nasıl utanmışsam sanki suçluymuşum gibi. Ben, renklerle insanlarla barışık yaşar giderken nereden sızdın ruhuma be adam! Sen hiç etrafına bakmazmısın. Mesela, bir kelebeğe bakmazmısın renk renk desen desen. Bir balığı görmezmisin renk cümbüşü içinde. Hiç mi vazonda renk renk çiçekler bir arada olmadılar. Hiç mi bir güle bakmadın sapı yeşil goncası bordo kırmızısı. Hiç mi yaradanın beyaz siyah kızıl sarı ırklarını görmedin. Uyumsuz olacağını bilse yaratırmıydı. Senin ruhun o kadar mı renksiz ki, cıvıl cıvıl bu renk armonisi batıyor sana! Doğa ile başbaşa köyümün gezintilerini hatırlayıp keyif yaparken hevesimi nasılda kaçırdı kökten. İnsan sevmemeye görsün yada kendi ile barışık olmaya görsün öylesine batıyorki herşey gözlerine. Normallerimiz bile anormal geliyordu onlara. Özürlü arkadaşımla uyumsuzmuyduk biz?  Kısa da olsa bir sevgi-dostluk paylaşmıştık. Benden onlarca yaş büyük dedemle uyumsuzmuyduk bir de onunla oyunlar oynarken?

“Ah Hitler benim senden çok alacağım var”.

“..Ruhum, üzülme sen.Asıl senin ruhuna uyumsuzluk fikrini empoze edenler utansın üzülsün..”

Uyumsuzluk fikri değil mi ki insanların arasına duvarlar ören. Birlikte farklılıklarımıza rağmen mutlu neşeli zamanlar paylaşabileceğimiz mümkünken vede farklı olmak her açıdan bir zenginlikken nedir, hangi duygu yoksunluğudur renk uyumuna takılmışlık. Tıpa tıp aynı karakterler olsa idi, aynı kıyafetler, aynı ırk, aynı lisan, tek tip yaşam , tek tip giyim bir dönemden sonra hayat monotonlaşır ve heyecanlar olmazdı.

Dünyayı renk cümbüşü içinde varlıklarla bezeyen yaradan nasıl da desen desen işlemiş her birimizi. Kimimizin gözü yeşil , mavi, siyah, kahverengi ve de menekşe gözleri unutmayayım !
Kimimiz esmer kimimiz sarışın, kimimiz düz saçlı, kimi kıvır kıvır , bukle bukle sevgi damıtıyor üstelik.

Ah ne güzel insanlarız!

Ne kalbimde duvar ördüm nede ruhum kategorilere böldü varlığı. Kalp öyle bir hane ki sonsuzluğa açılan ve tüm kainatı içinde taşıyabilecek enginlikte. Renk uyumu problemini aşmış ilerlemiş yaşıma inat rengarengim!

İsra Doğan

Eşiklerin Dili

Gün, kızıllığıyla veda edip çekilirken, eşik ardında heyecanlar artar. Çocuk, oyun oynarken, bir yandan kulağı kapı zilindedir. Yoklanacak bir cebi bekliyor sabırsızca. O’na saat kaç diye sorsanız, bilmez. Babanın eve geleceğini havanın kararmasından bilir.
Bir eş yıkamış ellerinin hamurunu, sofra kurmakta. Odaların ve eşyaların önemi, biraz sonra kapı çalmasıyla azalacak.
Bir genç kızın silüeti camdan cama koşturmakta.
Bulutsu gözler yasak tanımaz. Eşikten çıkamazsa, camdan sızar. Bakışlar, hayali kucaklaşma için yasak eşikleri geçerken, yavaş yavaş sokağın köşesinde kaybolur sevgili. Yine elleri cebinde yalnızlaşır, taşır hasreti bir sonraki güne .
Eşiğin sağına yerleştirilmiş bir çift ayakkabı, dönülmeyen yolu hatırlatır gelen geçene.
Selma teyze bir gün kucağında bebeği ile eşikten geçtiğinde, yeniden doğmaları yaşattı mahalleye. Ağladılar geceler boyu o bebekle birlikte, güldükleri kadar. Her biri onunla beraber annesinin süt kokan göğsünde buldu kendini yıllar sonra. Geçmişin kırık dökük anıları kimini sevindirdi kimini üzdü.
Köksal amca eşikte bir Anka kuşunu beklemekte. Hayal bu ya. Kanatlanıp onunla yeniden sahici doğuma, vuslata ermeye niyetlenmekte. Dinlencenin dili, yorgunluğun gidişi, diriliğin dönüşü eşikler.. Gelsin Zümrüd-ü Anka kuşu o güzel sesiyle, ezanda yaşatsın vuslatı.
Eşikler hep ayakaltlarında olsa da, gözlerimizin yanılsamasıdır bu. Hamur kokularının yayıldığı eşik. Kabart saflığını sar, yama tüm yaraları. Haydi, azametlen, kaçışsın kötülükler senden karanlıklarına gerisin geri. Alçalırken tüm tevazuunla iyiliklerin önünde, serilirsin ayaklara hürmet niyetine.
Senden geçerken her şey..
Sen, her şey olursun..

İsra Doğan

/2011/

Beyruhâ

Biri yürüyor bahçede…

Seyrettikçe manzarayı, dalıp gidiyor kim bilir hangi düşlere.

Biri yürüyor bahçede…

Sıkıntıları eriyor, kim bilir hangi münacatta.

Bereketleniyor Beyruhâ’nın hurmaları.

Tatlı su değdikçe dudağına;

Uhud’un, Bedir’in, Hendek’in harareti sönüyor.

Bir infak tohumunda saklanmış hazineyi,

Öldükçe dirilerek çoğalmayı ondan daha iyi kim bilebilir?

Elinde uhrevileşen bir salkım hurma,

Açlıktan karnına sarılı bir bağı çözüyor

İki taş düşüyor yere

Doyuyor Ebu’l-Kasım.

Müjdeliyor Ebu’l-Kasım.

Okuyor tane tane ayeti,

“Sevdiğiniz mallardan infak etmedikçe Birr’e ulaşamazsınız”

Bir yiğit dinliyor, kulakları Resulün kalbinde.

Uhud’un merd kalkanı bedeni.

Küffarın korkulu rüyası narası.

Hedef şaşmayan oklarıyla,

Ebu-Talha püripak olmuş Resul’ün kıymetlisi.

Şüphesi yok ki hiç. Tereddütsüz inanıyor. Biliyor, O ne derse doğrudur.

Şüphesi yok ki hiç. Vaat eden ulaştıracak mutlak hayrın kemâline.

Kırptıkça kibrin siyah kanadını, siliniyor cimriliğin gölgesi .

Vakit o vakitti.

Ebu-Talha, Ümmü-Süleym’e çık bahçeden, dedi

Çıktı, omuzları dik, sevinçle.

Ebu-Talha bağışladı ya, infak etti ya Beyruhâ’yı

Cömertlik ağacının tohumu yedi kat semada açıldı .

Bir bahçe filizlendi Medinelilerin utangaç pembe yanaklı avuçlarında.

Beklenen haber

 

Gördüm, ellerinde kılıçlar var. Sallıyorlar bir o yana, bir bu yana hınçla. Toprak, bağı bahçeyi yeşile, kırmızıya, turuncuya boyayıp bezedikçe; döne döne, devire devire, öldüre öldüre dolduruyorlar heybelerini. Doymuyor açlıkları. Doldurdukça boşaltıp, boşalttıkça terle soğutup, hırsla harlıyorlar yeniden ateşi.
Gördüm, kaplanların evlere nasıl kaçıştıklarını. Ceylanların dolaplara ürkek şaşkın nasıl saklandıklarını da. Gördüm, evet. Çocukların yüzleri yere düşüyor tek tek , ağıtlar tutuşturuluyor annelerin diline. Güçlendikçe ok atan elleri, peltek peltek beklenen büyük haberi soruyorlar bir yandan.
– Ne zaman ?
Haber geldi mi; zaman duracak, söz susacak hâlbuki. Haber geldi mi; sıra sıra dağlar un ufak olacak öfkeyle. Toprak her şeyi geri alırken, renkler sürüklenip siyah yüzlerin içinde kaybolacak. Duymuştum. Onlar da işitmişti. Kulak kesilen haber geldi mi, eritecek kılıçlarını bedenlerinde. Pınardan kana kana içtikçe susayacaklar, susadıkça yanacaklar. Hayır, hayır onlar unutmak için soruyorlar;
– Ne zaman ? diye.
Yazıyor, okudum. Haber geldi mi yalanlar ve doğrular bölük bölük ayrılacak. Gecenin mahmurluğu girerken yedi kat örtünün altına, uyanacak herkes. Göbek bağları kesilecek, yeni bir Dünya’ya doğmadan hemen önce.

21.Aralık.2011
İsra Doğan

Eftelya

Fırtına kopuyor. Evlerin camları sımsıkı kapalı, el ayak çekiliyor sokakta. Çocuklar, unutup masalları saklanıyorlar yorganın altına. Bahçedeki ayçiçeklerin yüzü eğildikçe toprağa, kabak çiçekleri kopup savruluyor yan bahçeye davetsiz. Avluda unutulmuş boş kutuların şangırtıları, müştemilattan gelen sesleri bastırıyor. Fırtına, tiz bir feryadı gizliyor bu gece. Bir adam rüzgârın hırçınlığını sabahtan beri büyüttüğü öfkesiyle, bastırıyor. Vurdukça vuruyor. Dövdükçe dövüyor. Kızıl gözleri fener ışığı gibi parlayıp sönerken, çocuk elleriyle vücudunu saklamaya çalışıyor çaresiz.

Zerkubî, tezgâhında altın dövüyor saatlerdir. Çekicin tın tın sesiyle güzelleşen yonca yaprağı parladıkça, parlıyor.

– Zerkubî, duy !

Çember çember genişleyen öfkenin sesini duymuyor musun ?
Yankısı ulaşmıyor mu sana ?
Kapılar sürgüleniyor bak, üzerine. Demir tellerle ağ örülüyor ellerine. Aç kapıları, erit tüm sürgüleri. Sök at demirden ağı.
Bu sesler, senin seslerin değil. Dinle. Durduğu yer, senin gitmek istediğin yer değil. O’na Altıntop dediklerine bakma Zekubî. Aldanma bu seraba. Küçük bedeni hiç parlamadı ki altınların gibi. Büyüdükçe kömürleşti, kömürleştikçe de söndü, çalındı çocukluğu gün gün.

– Dön Eftelya,

Dönmedi. Sırtında kâh bir kemer, kâh bir demir parçasının açtığı yaralar, kulağında hâlâ yankılanan şakırtıları ile kayboldu gecenin karanlığında. Fırtına dindi, sabah oldu. Mahalleli uyandı. Avluda ondan geriye, bir çift ayakkabı, dört yapraklı altın yonca küpe, bir küçük çekiç buldular. Köşede bir hırsız yoncaya bakmakta iştahla.

İsra Doğan

Yüksüz Göç

Gök gürültüsü nedir ki, belki onlarca kapı çarpması. Küt, küt. Bu ses o ses değil.
Gökyüzünde şakıyan beyaz kırbaç. Önce sesini duyurdu, sonra sakladığı yüzünü gösterdi. Dalgalar dev gemileri dibe çekerken, bulutlar şehri örtüyor son bir gayretle. Saklayamıyorlar. Kabarta kabarta sallıyor, üfleye üfleye karaya sürüyor tuzlu suyu. Sandallar, gemiler rotasız, yalpalıyorlar hiddetinden. Bugün, göz gördüklerinden şaşkın, kulak duyduğuna yabancı. Bir kez ininden çıktı. Çığlıklar, sus pus. Bu şimşek değil, öfkenin ta kendisi.

Hale hale, geçitler açılıyor göğün tavanında. Beyaz tüyden kanatları, uzun kuyruklarıyla binlerce kuş. Kırmızı sarı tüyler çevrelemiş siyah gözlerini. Mor gagalarını açtıkça sersemleten bir sesle iniyorlar, küme küme. Deviren, yıkan, öldüren bir güç. Hayır, bu bir göç değil. Kim açtı ölümün kapılarını?
Haralarda atlar çitleri yıkıyor. Öbek öbek çimenler fırlıyor sağa sola nalların içinden. Yelelerinde vakitsiz bebek ağlamaları, böğürleri ha çatladı ha çatlayacak.
Irk ırk insan akıyor sokaklardan, soruyorlar “ Hangisi ? “

Köprüler dizüstü çökmüş. Yollar damar damar kuruyup çatırdıyor, kan yok. Bugün, umut yok , aşk yok.
Ayçiçeği boyun büküyor kaçan güneşin ardından. Sarı kız mısır tarlasında özgür fakat, iştahı yok. Dükkânlar kilitsiz. Hırsızlar hırsız olduklarını unutmuş bu gece soruyorlar, “hangisi ? “
Yel değirmenleri yorulmaksızın dönüyor, ütü yapan kadın yok. Şehre tepeden bakan gökdelenler tevazuyla başlarını eğiyor toprağa. Bugün, kibir yok. Göğüslerinden sütü çekiliyor bir annenin, kuruyor Fırat.
Sarı sarı süt dişleri ışıldıyor nehir yatağında, gören yok. Soruyorlar, “ hangisi ? “

Şehir artık bilinen şehir değil bu gece.
Korku ve kaçış, ter ter alınlarda. Teslim olmuş İsmailler nerede ? Yolcu olduklarını bilmeyen yolcular, bölük bölük. Eller sarhoş, valizler gardırobun üstünde. Yüksüz bir göç var bu gece.
Kırmızı sarı tüylü kuşlar saçtıkça alevlerini tutuşuyor üç yüz elli yıllık çınar ağacı. Yaprakların kimi kavrulmuş yerde, kimi kurtulmuş. Oysa yorgun bir ihtiyar dinleniyordu gölgesinde az önce. Göğsünde bir bakır madalya, soruyor deli deli koşanlara “ Nereye evlat ? “ Cevap yok.
Kim bilir kaç kez görmüştü iyi ve kötü yüzleri. Pişmanlıkları yeni umutlara gebe; kim bilir kaç kez gidip dönmüştü iyi kötü yollardan. Bugün, pişmanlığın dönüşü yok.
Terk edilmiş kamyonlarda kasa kasa domatesler, pırasalar, patlıcanlar. Dizilmişler tesbih tesbih dükkan önlerine. Başlarında imame yok, şoför yok. Hani nerede yağmacılar ?
Rüzgar estikçe bomboş kiliselerin çanları çalıyor, ritim yok. Minarede müezzin yok. Nerede fatihalar, naslar, felaklar ?

Şehirde bir kişi yatağında doğruluyor. Uyku kırıntısı, gözlerinden çapak çapak sarkarak. Dilinde yarım kalmış bir besmele. Küt, küt sesleri hâlâ tırmalıyor kulaklarını. Kapıyı açıyor, ekmekle gazeteyi tutuşturuyor biri eline. Pencereye yürüyor ağır ağır. Deniz çarşaf gibi, hava güllük gülistanlık. Komşu çocuğunu gezdiriyor, bir dede sabah yürüyüşünde. Gecenin yorgunluğu hâlâ bedeninde, çöküyor koltuğa. Elinde telefon, soruyor.
“ Bu rüya hayır mı şer mi ?

İsra Doğan

Yorgun kahramanların günlüğü

Kapılar açılıp kapanıyor. Anahtarlar kilit yuvalarında döndükçe, şıkırtıları karışıyor ayak seslerine. Vapur düdüğü, korna sesleri, öğrencilerin kahkahaları. Kiraz ağacı çiçekleri, beyaz, pembe, mor renkli salkımlar baharın renkli vitrini. Sokaklar hareketleniyor.
Balıklar çoktan tezgâha dizilmiş. Gözler hâlâ parlak, kuyruklar dik. Kan kırmızı solungaçlar bir kaçış öyküsünün çığırtkanlığını yapıyor sahilden geçenlere. Yorgun bir bedeni ayağa kaldıracak tek güç, umut değil mi ? Meraklılar, son güçleriyle kurtulmak için tezgahta çırpınan bir kaç balığı seyrediyor. Dakikalar sayılıyor. Bir, beş, on… Ve derin bir susukunluk. Nefesler tükeniyor. Sofraların hayali var artık gözlerde. Balıkçıları çoktan yeni bir kovalamaca öyküsünün heyecanı sarmıştı bile. Ağ sağlam olmalıydı. Balıkçı Rasim, yüzünde çizgiler arttıkça ustalaşıyor, ustalaştıkça mekikle daha hızlı daha sağlam örüyor ağları. Parmağında bir kemik çıkıntısı, çoğalan nasırları, yorgunluğun izlerini açığa vursa da, hiç şikâyet etmiyor. Biliyor ! Yakamozlar gecenin karanlığında ele verince balık sürülerini, turuncu ağına düşecekler yine bir bir. Denizin hırçın dalgalarında ağını çekerken, yoruldukça dinlenecek. Evine ekmek taşıyan bir babanın yorgunluğu ne değerlidir.

Kapılar kapıları aralıyor. Eller yorgunluğa kınalanıyor davul zurnayla. Gölgesi çekiliyor evlerden, vedalaşıp giden sevgilerin. İstasyonlar yükünü kalbinde taşıyan yolcuları ağırlıyor sabaha dek.
Kalem tutan parmaklar, hamallar, simitçiler, lacivert takımlı Beyler, geceden kalma yüzler, öğrenen, öğretenler…Her biri bir öykünün yorgun kahramanı. İnişli çıkışlı hayatın sırrını fısıldıyorlar kendilerince. “Okumak, öğrenmek, çalışmak yine çalışmak! Hepsi orkestranın bir elemanı. Hangisini çıkarsanız ahengi bozuluyor hayatın.”
Başarısızlığın yormadığı kişi var mıdır ? Kim düşmeden, tökezlemeden hedefe ulaştı ? Kim dinlenecek bir omuz, yaslanacak bir kalp aramadı ? Kim hayalini kurmadı durgun bir limanda dinlenmenin ? Kim ağlamadı seherlerde ?
Kaptan seyir defterini okuyor. Yorgun cümleleri tek tek denize atıyor. Yarım kalıyor öykü, bir parça kederli. Oysa, yazılmamış ne çok şey vardı. Karanlık, temiz olmayan odalar. Bir avluda volta atan mahkûm. Aşk yorgunu bir meczup. Göstermemişti henüz gönül yarasını, saçlarına kır düşmüş ihtiyar. Hâlden hâle geçtikçe mor halkaları artan gözler, yorgunluğu ifade etmeye yetmez miydi ?
Barrie, “Hayat, uzun bir insanlık dersidir” der. İnsan olma yolunda yorulmak ne büyük bir erdemdir.

İnsanı beklemekten daha fazla yoran ne olabilir ki ? Günlerdir Veda tepesinde süren bir bekleyişin yorgunluğu nihayet bitiyor. Neccaroğulları’nın kızları sevinçli. “Sen bu şehre şeref verdin ey sevgili, hoş geldin” şiiri yankılanıyor Medine sokaklarında. Kusva, sırtında değerli bir misafirle adres sormadan ağır ağır yürüyor. Gözler devenin ayaklarında. Hicret yorgunluğu son bulacak Kusva’nın çöktüğü yerde.
Mihmandar-ı Nebevi adı eklenecek Uhut’un, Bedir’in, Hendek’in yorgun fakat mutlu gazisine. Medine’den Konstantinapolis’e uzanan bir yol. Kuşlar ezan öncesi son şakıyışlarında. Edeple suskunluğa bürünecekler, Bilal Habeşi’nin sesi yankılanmadan hemen önce. Ayaklar yine adres sormadan yürüyor. İnsan seli avluya doluyor, yıkmadan devirmeden, yok etmeden, edeple. Geldikleri yer Mescid-i Nebevi avlusu sanki. Bu kez gelenleri karşılayan Ebu Eyyub El-Ensarî. İstanbullular unutmuyorlar fetih askerini, Sevgili’ye evini açan sahabeyi. Başlar eğik, kalpler edepli. Bilal Habeşi’nin iki eli kulağına gidiyor, başlıyor ezan-ı Muhammediye. Kanat çırpıyor ruhlar semaya. Eller açılırken gözyaşlarıyla tek tek, dualar gönderiliyor arş’a boynu bükük.
Kasvetli yükler bırakılıyor seccadelere. Yeniden hafiflik, dinginlik yayılıyor şehrin sokaklarına. Yorgun kalpler dirilirken bir vahiy sözü işitiliyor.
O halde boş kaldın mı, yine kalk (başka bir iş ve ibadetle) yorul. (İnşirah)
İbadetle yorulmak ne güzeldir !

İsra Doğan

Birlikte doğmak ölüme

– Birlikte doğmak ölüme,
bir tavan arasında sessizce –

Sevgili kardeşim
Takvim yaprağında okumuştum. “Ne kadar çok anı biriktirirsen, yaşamak o derece anlamlı olur” Nereden bilebilirdim ki anıların her zaman mutlu etmeyeceğini. Gidişinden aylar sonra cesaretimi toplayıp, tavan arasına çıktım. Pembe zarf olacaktı bir yerde. Eşya saklama huyuma kızardın ya, haklıydın. Ne arasan var. Anı yerine daha çok eşya biriktirmişim.
Bir kavanoz misket buldum. Kırmızı , mavi, ebruli cam misketler. Şıkır şıkır duruşları cezp edici. Dayanamadım. Dört tane aldım, üçünü yan yana dizdim. İlk miskete vurduğumda, iki kez sekti, top sahasına yuvarlandı. Üç – beş oğlan çocuğu, üstleri toz toprak yine heyecanlı heyecanlı misket oynuyorlar. Zamanı unutmuşlar. Hava kararmak üzere. Annemin sürekli “ Kardeşini bul getir” demesiyle, top sahasının müdavimi olmuştum. Derken, bir misket kavgası başladı aralarında. Korumak yine bana düşmüştü. Kavgasız günümüz geçmezdi fakat, başkasının onun kılına dokunması ağrıma gider, o ağladıkça bende ağlardım. Büyük olmak böyle bir şey.
Seninle benim durumum farklıydı. Ne sen büyüktün ne ben, ne sen küçüktün ne de ben. İkinci miskete sol köşesinden vurdum. Seyrede seyrede göz aşinalığı olmuş. Miskete neresinden vurulursa, hangi hızla hangi yöne gideceğini az çok kestirebiliyordum artık. Hayat hiç öyle değil ! Mesela, senin gidişin. Misket bir albümün yanına düştü. Üzerinde bir resim. Sallanan koltukta oturan bir kadın, elinde albüm, dizinin dibinde bir çocuk. Kendi dünyalarında, sessizler.
İlk sayfaları boş. Sonra birkaç sayfada senin, benim ve birilerinin daha çocukluk, gençlik resimleri. Saçların uzun, örgülü. Boynunda inci kolye. Aynısından bende de olan yeşil çizgili kazağı giymişsin. Profilden çekmişler, yüzünün yarısı yok. Benimde yarım yok. İkiz olanlar aynı zamanda ölürler sanırdım, öyle değilmiş. İki misketi albümün içine yerleştirdim. Üçüncü miskete tam göbeğinden vurdum. Sekmeden ağır ağır yuvarlandı. Gözden kayboldu. Aramadım. Yokluğa da alışılıyor biliyor musun. Dördüncü misketi cebime koydum. Kırık dökük sandalye üstünde küçük bir sandık. Kilidi açık. İçinde bir kaç kitap. Kerime Nadir’in Hıçkırığı lise zamanımdan kalma. Elektriğin gittiği bir gece mum ışığında okuyup bitirmiştim. Ara sıra yanıma gelip, “ Yeter, artık yat” diyen sesini duydum yeniden. Kızgınlık değil, daha çok şefkat vardı. Kendine lazım olanı, kendine vermek. İkiz olmak böyle bir şey.
Zarfı buldum. Pembe rengi severdin. Pulsuz mektubumu hemen camın kenarına bırakıyorum. Postacıdan ümidim yok, sana ulaştırması için rüzgâra emanet ediyorum. İçinde sevgimle.

İsra Doğan

Sevgili kızım

Sevgili kızım,
Yüzün bugün yine bulutlandı. Mevsimlerin hızlı geçişleri deli dolu akan kanından mı ? Sonbaharı ne çabuk davet ediyorsun, ne çabuk döküyorsun yapraklarını yere. Ellerim hep çamurlu bu yüzden ve gün gün biraz daha yorgun düşüyor. Sen koştura koştura, çiçekten çiçeğe atlarken, hızın başımı döndürüyor. Ayaklarım yorgun. Kollarım denge için açık . Ben deniz diyorum, sen istersen hayat de adına. Kâh sana yarar getirecek şeylerin izini sürerken yalpalıyorum, kâh sahile vuracak öfkeye siper olmaya çalışırken, yaralanıyorum. Kimi zaman da dinginliğinde nefesleniyorum, kaygılarım uyuyor. Gün geliyor üzerime güneş doğuyor, gün geliyor ay. Güneşin sıcağını kalbin, ay’ın ışıltısını gözlerin için biriktiriyorum.

Sahilim benim !
Halatımı demir topuza her geçirişimde alelacele baltayla kesmen niçin ? Kimi kurtardın; seni mi, beni mi ? Özgürlük istisnasız tüm bağlardan kurtulmak mıdır ? Sen bu fikre, doğar doğmaz göbek bağını kesmelerinden yola çıkarak vardıysan eğer, kestiler evet, fakat benim kucağıma vermek için. Verdiler de. Kendi duvarların içinde, sere serpe hüküm sürdüğün onca aydan sonra, göz göze, pamukçuk açmış avuçların ellerimde nice geceler gündüzler geçirdik birlikte. Ne çabuk unutuyorsun… Seni saran kollarımı kesmen büyüdüğünü sandığın için mi ? Sahi, büyümek nedir sence ?

Nazlı kızım,
Unutma ki seni bana veren güç, göbek bağını kestikleri anda üç rızık daha vermişti. Biri sana ikisi bana. Haksızlık deme hemen, dinle ! Sana verdiği tatlı bir ırmaksa , bana verdiği de sen emeklerken, büyürken, ağlarken ve gülerken hep yanımda olacak bir sabır ve hiçbir şartta seni unutmamak görevi. Ben bana düşen paydan hiç gocunmadım. Acıları, sevinçleri, öğütmeye saklamaya çalıştığım sabır denizinde bata çıka geçen her salise hatırda tutma güdüm ve sen, birlikte yürümedik mi ? Say, kaç kesik halat başı birikmiş senin tarafında. Ve kaç tane birbiri ardına eklenmiş sabır var benim yanımda. Biliyor musun, sen kestikçe ben yeniden bir halat örüp geleceğim. Kucağımda yine güneşin sıcağı, ay’ın ışıltısı olacak senin için.

Sevgili kızım, sokul bana !
Hâlâ yanımda ilk günkünden daha fazlası var.

İsra Doğan